Ομιλία με θέμα: “Το Ποντιακό αντάρτικο και η Γενοκτονία”

         Στα πλαίσια των εθνωφελών εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο τῆς Αντιστασιακῆς Ὀργανώσεως «Χ», στὴν αἲθουσα διαλέξεων «ΓΕΩΡΓΙΟΣ  ΓΡΙΒΑΣ  ΔΙΓΕΝΗΣ», ο εκλεκτός ιστορικός,  συγγραφέας και συναγωνιστής, κ. ΣΤΑΥΡΟΣ  ΚΑΡΚΑΛΕΤΣΗΣ, παρουσίασε την Ιστορική Μονογραφία του,  με τίτλο:

 «ΤΟ ΠΟΝΤΙΑΚΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΚΑΙ Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ: Ηρωισμοί και Βαρβαρότητες»,

η οποία διατίθεται από τις εκδόσεις ‘ΠΕΛΑΣΓΟΣ’.

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου, κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΕΝΑΣ, παρουσιάζοντας το βιβλίο και τον συγγραφέα, είπε ότι ο κ. ΣΤΑΥΡΟΣ  ΚΑΡΚΑΛΕΤΣΗΣ  έχει ειδική σχέση με την «Χ» , τον Γρίβα και, ακόμα περισσότερο, με την Κύπρο, έχει ήδη συγγράψει κάποια βιβλία που είναι υπό έκδοση,  και αναμένεται να γράψει και άλλα.

Σκοπός της εκδήλωσης ήταν να τιμηθούν οι αδελφοί Πόντιοι, πολλοί εκ των οποίων ήταν και μέλη της «Χ». Ο κ. Σ.Κ. ανέφερε και τον φίλο του Νάσο Σκλαβενίτη, μέλος της «Χ», ο οποίος και στην Κύπρο και εδώ, πρωταγωνίστησε δίπλα στον Γ. Γρίβα, ως υπασπιστής του, σε μία δύσκολη περίοδο.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ  ΚΑΡΚΑΛΕΤΣΗ

         Υπάρχουν κάποιοι λόγοι που η γενοκτονία του Ποντιακού  Ελληνισμού έχει  μείνει στο περιθώριο. Υπάρχει ένα κράτος ενός μίζερου μικροαθηναϊσμού που δεν θέλει να θυμάται, το οποίο, με μία δόση  πικρού χιούμορ, ο συγγραφέας αποκαλεί  ‘ψευδοκρἀτος’, και το οποίο επιβάλει την λήθη και την αποξένωση από την ιστορική συνέχεια. Υπάρχουν και άλλοι λόγοι που η τραγική μοίρα του Ποντιακού Ελληνισμού έχει μείνει στο περιθώριο. Ένας λόγος που δεν πολυαναφέρεται είναι ότι όταν άρχισε η γενοκτονία των Ποντίων,  είχε ελάχιστα προηγηθεί η εξ ίσου τραγική γενοκτονία των Αρμενίων. Αλλά οι Αρμένιοι μέχρι σήμερα δεν έχουν αφήσει διεθνές φόρουμ, βήμα συνέδριο, βουλές, κοινοβούλια κλπ, που να μην μάχονται με λύσσα για την αναγνώριση της δικής τους γενοκτονίας (και το έχουν πετύχει εν πολλοίς), την ώρα που εμείς, φυσικά, ξεχνάμε γιατί έτσι μας βολεύει.

 ΑΡΧΕΣ  ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ

Όσον αφορά την έναρξη της γενοκτονίας των Ποντίων, ήδη από το 1908 -1909 το πράγμα άρχισε να φαίνεται που το πήγαιναν οι Νεότουρκοι και μάλιστα , ειδικά το 1909 ( είχε προηγηθεί το κίνημα στο Γουδί και ό Νικόλαος Ζορμπάς) όταν για πρώτη φορά, μετά την άλωση της Πόλης, βγήκε διάταγμα περί υποχρεωτικής στρατολόγησης και των χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έγινε η εποποιία των Βαλκανικών Πολέμων, διπλασιάζεται η Ελλάδα, αλλά και εδώ βρήκαν ακόμα μια αφορμή να πατήσουν οι Νεότουρκοι, να βρουν τα άλλοθι που θέλανε για να ξεριζώσουν τον Ποντιακό Ελληνισμό. Έφυγαν για Τουρκία τότε περίπου 350.000 Τούρκοι μουσουλμάνοι από Μακεδονία, Θράκη  και την Κρήτη μετά.  Οι πιο πολλοί έφυγαν το 1922, αλλά υπήρχε κύμα φυγής και κατά το 1912 -13. Αυτοί στρατολογήθηκαν από τους Νεότουρκους,  για να διαλαλούν σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία τις δήθεν σφαγές, διώξεις κλπ, που υφίσταντο στην ελεύθερη πλέον Ελλάδα, μέχρι που έφυγαν, και έτσι φανάτιζαν τους εν Μικρά Ασία Τούρκους.

Κυκλοφορούσαν έντυπα που καλλιεργούσαν το μίσος, μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, χρηματοδοτούμενα από την DeutschePalestineBank, που ήταν ο κατεξοχήν οικονομικός φορέας που υπεδαύλιζε τον φανατισμό των Τουρκικών μαζών ενάντια και στους Αρμενίους και στους Έλληνες. Μία χαρακτηριστική προκήρυξη έγραφε:

«Εμείς οι Τούρκοι πεινάμε, εμείς οι Τούρκοι βασανιζόμαστε, γιατί οι Έλληνες  κρατούν στα χέρια τους το βιος μας. Αυτοί είναι υπεύθυνοι που εμείς πεινάμε. Ως πότε θα κλείνουμε τα μάτια στην εκμετάλλευση των γκιαούρηδων;».

Και αυτό γιατί η φιλόδοξη Γερμανία ήθελε να πάρει στα χέρια της το εμπόριο και τους δρόμους του εμπορίου προς την Ανατολή, από εμάς, τους Έλληνες.

Αφού ξεκίνησε η γενοκτονία κατά των Αρμενίων και βλέποντας οι Τούρκοι ότι δεν υπήρξαν διεθνείς αντιδράσεις, κυρίως λόγω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου,  δεν είχαν κανέναν ενδοιασμό  να προχωρήσουνε και στο έγκλημα κατά του Ποντιακού Ελληνισμού.  Το 1918 -19, οι θηριωδίες κατά των Ελλήνων του Πόντου  έχουν πάρει μαζικό χαρακτήρα, και αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Υπάρχουν συγκλονιστικά ντοκουμέντα, όχι μόνο των ξένων προξενείων , αλλά και δικών μας ανθρώπων, όπως ο Χρύσανθος, που πιστοποιούν  φόνους, ληστείες, βιασμούς και χίλια δύο. Όπως γράφει ο Μητροπολίτης Ροδοπόλεως Κύριλλος (18-11-1918): «φρίττει ο νους του ανθρώπου» για αυτά που  πλέον μαζικά έκαναν οι Τούρκοι σε βάρος του Ποντιακού Ελληνισμού. Στις 29 Μαΐου 1919, όταν ο Ελληνικός Στρατός αποβιβάζεται στην Σμύρνη, το μἰσος των Μουσουλμάνων Τούρκων φθάνει στα ύψη, γιατί αισθάνονται ότι απειλούνται πλέον μέσα σε αυτό που οι ίδιοι, λανθασμένα, θεωρούν κοιτίδα τους. Ο Αρχιμανδρίτης Πανάρετος  γράφει ότι :

«Μόνο στην επαρχία Αμάσειας, που είχε 137.000 Ελληνικό πληθυσμό, 73.000 είχαν μετατοπιστεί ἠ εξοριστεί», δηλ. ήταν ξεγραμμένοι, τελειωμένοι, νεκροί, το 70% από αυτούς.

Σήμερα, οι εγχώριοι λακέδες  της απεθνοποίησης (Μπουτάρης, Καμίνης, Ρεπούση κλπ)  προσπαθούν να μας πουν ότι δεν έφταιγε ο Μουσταφά Κεμάλ,(μετέπειτα Ατατούρκ, στο οποίον ο Μπουτάρης θέλει να κάνει άγαλμα στην Θεσσαλονίκη), αλλά οι προηγούμενοι. Υπάρχει όμως ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, όπου καταρρίπτει το παραμύθι της μετέπειτα Τουρκίας, ότι δήθεν τα εγκλήματα εις βάρος των Ελλήνων τα έκαναν οι άτακτοι και όχι ο τακτικός Τουρκικός Στρατός.

29-5-1919 : Συνάντηση στην Χάβζα της Αμισού, διαρκούσης της γενοκτονίας, και εντολές του Μουσταφά Κεμάλ στον Τοπάλ Οσμάν (δήμιο του Ποντιακού Ελληνισμού).

Μ.Κ. «Βλέπω ότι ήσουν φιλόπατρις από τα νεανικά σου χρόνια. Ακόμα και τώρα, ακολουθείς τα ίδια ιδανικά που έθεσες και τότε. Πρέπει να παλέψουμε να απελευθερωθεί η χώρα και να μην μείνει  ούτε ένας εσωτερικός εχθρός.

Θα υπερασπισθείς τα χωριά και τις πόλεις της Μαύρης Θάλασσας. Οι συμμορίες σου, από ανοργάνωτη δύναμη, πρέπει να γίνουν τάγματα. Διοικητής θα είσαι εσύ, εγώ θα σου δώσω νέους αξιωματικούς και με την πάροδο του χρόνου, θα καθαρίσουμε όλους τους  εχθρούς του Πόντου».

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ   – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ  ΑΝΤΑΡΤΙΚΟΥ

Το 1920 πλέον έχουμε την κορύφωση της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Το συνολικό νούμερο  των 350.000 και πλέον συνελλήνων γνώρισαν το μαχαίρι του Τοπάλ Οσμάν και του Μουσταφά Κεμἀλ. Κάποιοι που συμπονούσαν τους Έλληνες, πρόλαβαν και έστειλαν ακόμα πιο φρικιαστικά νούμερα και γεγονότα. Στην μαρτυρική (Μ)ΠΑΦΡΑ, 6.000 κατοίκους , τους  έκλεισαν όλους  σε 4 εκκλησιές  του χωριού και τους έβαλαν φωτιά. Αυτός ήταν και ο πιο προσφιλής τους τρόπος εκτέλεσης των Ελλήνων του Πόντου, και αυτούς μιμήθηκαν οι Γερμανοί στα Καλάβρυτα στις 12 -12 -1943. Μόνο στην περιφέρεια (Μ)Πάφρας το 1920, από τους 25.000 Έλληνες, το 90% είχε εκτελεσθεί.

Η γενοκτονία των Ποντίων, βέβαια, δεν αφορά το ‘ψευδοκράτος’ των Αθηνών, η Βουλή του οποίου αρνείται να εκδώσει σχετικό βιβλίου του καθηγητή Κ. Φωτιάδη. Αυτό που θλίβει είναι, ότι το πέρασμα από την γενοκτονία στην αντίσταση των Ποντίων, αυτό το κομμάτι της εποποιίας της ένοπλης αντίστασης του Ποντιακού Ελληνισμού,   είναι, σε απελπιστικό βαθμό, άγνωστο, και ας κράτησε 10 ολόκληρα χρόνια, ξεκινώντας από την Σάντα, το 1914. Η Σάντα ήταν δύσβατη ορεινή περιοχή, το προπύργιο όπου παρέμεναν οι Πόντιοι αντάρτες και πολεμούσαν, μέχρι το καλοκαίρι του 1924, αρνούμενοι να παραδοθούν. Και έφυγαν ‘με το στανιό’ , αφού πλέον είχε προηγηθεί διπλωματικό επεισόδιο, τον Μάιο του 1924, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Και επενέβη η Κοινωνία των Εθνών , η Επιτροπή Ανταλλαγής  Πληθυσμών που ήταν σε εξέλιξη κτλ . Μιλάμε για τέτοιους ήρωες και πρόμαχους της εσχατιάς αυτής του Ελληνισμού!!!

Ένοπλη αντίσταση στον Πόντο είχαμε καθ’ όλη την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Δεν εμφανίστηκε ξαφνικά το 1914 -15 . Το 1872 μνημονεύεται ο πρόγονος ή ο πρώτος της οργανωμένης αντίστασης του Πόντου, ο ΣΑΒΒΑΣ  ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ , τον οποίον πήγαν στο δικαστήριο της Έρπας οι Τούρκοι να τον δικάσουν και ο οποίος, ενώ ήταν στο εδώλιο του κατηγορουμένου, ο Καρασαββίδης σηκώνεται, αρπάζει με ταχύτητα το πιστόλι του Τούρκου χωροφύλακα (jandarma), το κολλάει στον κρόταφο του Τούρκου δικαστή και του λέει:

«Την επόμενη φορά που θα έχουμε βιαιοπραγία σε βάρος Ελληνικού χωριού, θα σε σκοτώσω σαν σκυλί», και πήδησε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε

Η πλέον εμβληματική μορφή στα δύσκολα χρόνια της γενοκτονίας ήταν ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ  ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, γνωστός με το παρατσούκλι που του είχαν δώσει οι Τούρκοι:  Κοτσά / Κοτζά(=μέγας) (Α)Ναστάς. Ξεκίνησε την ‘μάχη’ του, το1895 , όταν έφυγε παιδάκι στα βουνά γιατί έδερνε τα τουρκάκια στο χωριό του Εντίκ Πουνάρ   . Και στην εφηβεία του ήδη, ο Αν. Παπ.. εξαφανίστηκε στα βουνά και πήγε στην ένοπλη ομάδα του Σάββα Καρασαββίδη. Το 1913 ο Σάβ. Καρ. πέφτει σε ενέδρα φονεύεται, και αναλαμβάνει ο 18χρονος τότε Αν. Παπ., ο όποιος  τον κουβαλάει 3χλμ ματωμένο, ετοιμοθάνατο, με κίνδυνο  της δικής  του ζωής, για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων και του πάρουν το κεφάλι. Μιλάμε για ηρωική ηθική, ερχόμενη κατευθείαν από τις Ομηρικές επιταγές και από την αρχαία Ελλάδα. Τον κρύβει σε μία σπηλιά, τον νεκρό  πλέον αρχηγό, και μέσα στη σπηλιά έχει να παλέψει και με έναν γιγαντόσωμο λύκο. Τραυματισμένος, σκοτώνει και τον λύκο που του αφήνει παράσημο 3 δαγκωματιές, που τις κουβάλαγε στο υπόλοιπο της ζωής του, και πλέον παίρνει στα χέρια του το Αντάρτικο του Πόντου.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΓΩΝΕΣ  ΤΟΥ  ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟΥ

         Την ίδια ακριβώς εποχή, με δύο –  τρία χρόνια παρουσία εκεί,  έρχεται στην Σαμψούντα, ως Μητροπολίτης, ο βράχος, η έπαλξη του Μακεδονικού Ελληνισμού, ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ  ΚΑΡΑΒΑΓΓΕΛΗΣ, ο οποίος ήταν εμπειροπόλεμος από τον αγώνα πλάι τον Παύλο Μελά, ενάντια στους Βούλγαρους κομιτατζήδες.  Τέλειωσε την πραγματικά ηρωική αποστολή του στην Καστοριά, η Μακεδονία είναι ελεύθερη από το 1912, και έρχεται στην Σαμψούντα και αναλαμβάνει δράση που σχετίζεται άμεσα με το Ποντιακό αντάρτικο. Γράφει ο Γερμ. Καρ.:

«Αυτές τις μικρές και άτακτες ομάδες (5 – 15 ατόμων) τις οργάνωσα, τις έκανα τακτικά και αξιόμαχα ανταρτικά σώματα, με την πείρα που είχα από  την Μακεδονία. Εγώ όριζα τους καπετάνιους. Και αφού απέκτησαν άξιους και εμπειροπόλεμους αρχηγούς, τους έδινα το χρίσμα και εξελίχθηκαν σε πραγματικά στρατιωτικά σώματα, που είχε το καθένα υπό την προστασία του και την απόλυτη δικαιοδοσία του ένα τμήμα της επαρχίας». Ο ίδιος ο Μουσταφά Κεμάλ , όταν τελείωσε πλέον ο Ελληνισμός του Πόντου, είπε «Το Ποντιακό Αντάρτικο ήταν έργο εν πολλοίς του Καραβαγγέλη». Ο Γ.Κ. στην συνέχεια, καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά γλύτωσε την κρεμάλα γιατί έτυχε εκείνη την εποχή να πάει στην κηδεία ενός Σέρβου Μητροπολίτη στο Βελιγράδι και βρισκόταν εκτός Οθωμανικής επικράτειας. Αντίθετα, δύο από τους πιο στενούς του συνεργάτες που ζούσαν στην Τραπεζούντα, τελικά απαγχονίστηκαν.

Το 1914 τον Νοέμβρη, και ενώ είχε ξεκινήσει η γενοκτονία, φαίνεται ότι το αντάρτικο είχε δυναμώσει γιατί έχουμε στην οροσειρά του Αγίου Τεπέ, στον ορεινό Πόντο,  δύναμη 8.000 Τούρκων τακτικού στρατού που πάει να καθαρίσει την περιοχή από τους Πόντιους αντάρτες. Όσο προχωράει η γενοκτονία, ο αντάρτης του Πόντου γίνεται όλο και πιο αμείλικτος, γιατί βλέπει  τα χωριά του να καίγονται, τις γυναίκες να βιάζονται, τον Ελληνικό πληθυσμό  να κλείνεται στις εκκλησίες και να πυρπολείται, οπότε αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν πλέον να χάσουν τίποτα. Κάποιος που πήγαινε αντάρτης στα βουνά, είχε δει τα μικρά παιδιά του να απαγχονίζονται, να καίγονται ζωντανά. Ήτανε λοιπόν οι άνδρες οπλαρχηγοί αποφασισμένοι για όλα, γιατί πλέον δεν είχαν να χάσουν τίποτα.

Υπήρξαν πολλά ολοκαυτώματα και εποποιίες των Ποντίων ανταρτών και μία από  τις  ενδοξότερες ήταν αυτή στην ‘Σπηλιά της Παναγιάς’ , στα όρη Καγιά, του ορεινού Πόντου. Αρχές του 1917, σε μία σπηλιά στον ορεινό πόντο, το ‘Σπήλαιο της Παναγιάς’, όπως το αποκαλούσαν, κλείνονται 90 αντάρτες, αποφασισμένοι για όλα, και 600 γυναικόπαιδα από τη γύρω περιοχή. Αρχικαπετάνιος ο Γιώργος Καραβασίλογλου και πρωτοπαλίκαρα οι τρεις του γιοι. Επί μία εβδομάδα αμύνονται εναντίον των 350 Τούρκων  χωροφυλάκων / jandarma, με επικεφαλής τον φανατικό διώκτη των Ελλήνων Νταλίπ Τσαούς. Αδυνατούν οι πολλαπλάσιοι Τούρκοι  χωροφύλακες να μπουν μέσα στο σπήλαιο, η μάχη φονική, όλη η κατωφέρεια στρωμένη με πτώματα Τούρκων  (θυμίζει καταπληκτικά την περίπτωση Γρηγόρη  Αυξεντίου) και φωνάζουν τον τακτικό στρατό. Καταφθάνει με πυροβολικό ολόκληρο σύνταγμα, υπό τον Μεχμέτ Αλή, η μάχη συνεχίζεται για άλλες δύο μέρες, αλλά οι βολές των πυροβόλων όπλων ανοίγουν την είσοδο του σπηλαίου και τα πυρομαχικά των 90 Ποντίων μαχητών εξαντλούνται. Ο επικεφαλής Μεχμέτ Αλή τους καλεί για παράδοση, αυτοί αρνούνται. Σε λίγο εξαντλήθηκαν και οι ελάχιστες σφαίρες που είχαν απομείνει. Ο Γιώργος Καραβασίλογλου πρότεινε ο καθένας να κρατήσει την τελευταία του σφαίρα και να την ρίξει στο κρόταφο του άλλου, για να μην πέσουν ζωντανοί στα χέρια των Τούρκων. Πριν τον σκοτώσει, τον φιλούσε 3 φορές και ο τελευταίος έβαλε το όπλο στον κρόταφό του και αυτοκτόνησε. Μανιασμένοι οι Τούρκοι μπήκαν μέσα στο σπήλαιο και έβγαλαν έξω το οδυρόμενο πλήθος και τους μεν επιζήσαντες ηλικιωμένους, ως επί το πλείστον, άντρες τους κατακρεούργησαν, τις δε γυναίκες  και τα παιδιά, σχεδόν 500 ψυχές, τα κακοποίησαν και τα διέταξαν σε πορεία θανάτου στην Κασταμονή, που απείχε 300 χλμ. Κατόρθωσαν να φθάσουν 83 άτομα, αλλά και από αυτούς οι περισσότεροι, άρρωστοι και σκελετωμένοι, πέθαναν εντός ολίγων ημερών.

Συνεχίστηκε η εποποιία και όσο έπαιρνε διαστάσεις η γενοκτονία, τόσο πιο μεγάλη και ασύλληπτη γινόταν η μανία των Ποντίων οπλαρχηγών. Στο Τοπ Τσάμ, έναν ορεινό όγκο της πλέον δύσβατης περιοχής του Πόντου (υψ.2000μ -2.500μ) , οχυρώθηκε ο ανθός των καπετάνιων του Πόντου και επί 7 μήνες, όλο το καλοκαίρι του 1920 οι Τούρκοι, με τακτικό στρατό, δεν μπόρεσαν να καταλάβουν την στρατηγική αυτή περιοχή του Πόντου. Ήταν τόση μεγάλη η μανία των Ποντίων οπλαρχηγών, που απεφάσισαν ακόμη και όσους Τούρκους συνελάμβαναν ζωντανούς (και τους συνελάμβαναν κατά 100δες) να τους εκτελούν δια λογχισμού. (εκτέλεση δια της λόγχης), για να τρομοκρατούν τους υπόλοιπους. Μόνο το σώμα του Κοτσά Αναστάς. στον ορεινό όγκο του Τοπ Τσαμ, και μόνο το καλοκαίρι 1921, προκαλεί απώλειες 700 νεκρών στους Τούρκους.

Η  ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ

Είναι μεγάλο λάθος και του Αθηνοκεντρικού κράτους που τότε είχε στείλει τα  Ελληνικά νιάτα στην Μικρά Ασία, και του Βενιζέλου και του Κωνσταντίνου και των βασιλοφρόνων μετά, που αυτό το αντάρτικο του Πόντου αδυνάτισαν, δεν θέλησαν (πλην ελαχίστων προσπαθειών) να το εκμεταλλευτούν, την ώρα που οι Πόντιοι αντάρτες οπλαρχηγοί έκαναν τα αδύνατα δυνατά να στέλνουν μηνύματα στον προελαύνοντα προς την Άγκυρα Ελληνικό  Στρατό, το 1920 – 21: «Ενισχύστε μας να χτυπούμε τους Τούρκους από πίσω». Δυστυχώς, το μήνυμα δεν ελήφθη ούτε από τους Βενιζελικούς, ούτε από  τους μετέπειτα και δεν υπάρχει λογική εξήγηση για   ποιο λόγο δεν το εκμεταλλεύτηκαν οι δικοί μας, στέλνοντας εκεί κάποιους αξιωματικούς του τακτικού Ελληνικού στρατού.

Μετά, η Ελλάδα καταρρέει, η Μικρά Ασία πέφτει, ο Ελληνισμός σφαγιάζεται ,   πλάι στους νεκρούς 350.000 αδελφούς μας του Πόντου έχουν προστεθεί θύματα και  από τον Μικρασιατικό  Ελληνισμό,  που καθεύδει στον Άδη, και στα ‘πλοία της σωτηρίας’. Ωστόσο, έχει σημασία να θυμόμαστε ότι, ακόμα και όταν η Ελλάδα  συνθηκολογούσε, ακόμα και όταν το Μικρασιατικό όνειρο θαβόταν στα ερείπια της καιγόμενης και φλεγόμενης και ματωμένης Σμύρνης , οι περισσότεροι αντάρτες του Πόντου αρνήθηκαν να φύγουν για την Ελλάδα, για την Ρωσία, για όπου γης.

Σε όλο τον ορεινό όγκο  του Πόντου και το 1922 και μέχρι το 1924,( όπου έγινε διπλωματικό επεισόδιο και θέμα και οι Τούρκοι απειλούσαν θεούς και δαίμονες), ο στρατός του   Μουσταφά Κεμάλ αδυνατούσε να ελέγξει  τον ορεινό Πόντο , μέχρι το καλοκαίρι του 1924. Τον Ιανουάριο του 1923 και ενώ η αντίσταση συνεχίζεται, πέφτει μετά από προδοσία, βράδυ, μαχόμενος ηρωικά, ο επικεφαλής του Ποντιακού αντάρτικου, Κοτσἀ Αναστἀς , μαζί με τον αδελφό του Γιώργο Παπαδόπουλο. , ο οποίος προσπάθησε να τον σώσει. Έτσι σβήνει σιγά – σιγά η αντίσταση, τελευταίοι  μένουνε οι πλέον σκληροί και φανατικοί, οι αντάρτες της ηρωικής Σάντας, οι οποίοι κρατάνε τα τουφέκια μέχρι και το καλοκαίρι του 1924.

Ο ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ  ΕΛΛΗΝΙΣΜΌΣ  ΣΗΜΕΡΑ

Ας μην ξεχνάμε ότι έχει μείνει Ποντιακός  Ελληνισμός εκεί πέρα. Όσοι  έχουν πάει στον Πόντο, γνωρίζουν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν και οι παραδοσιακοί ποντιακοί χοροί και η ντοπιολαλιά η ποντιακή, για όλους τους κατοίκους εκεί. Δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς  έχουν σήμερα τουρκική συνείδηση ή πόσοι έχουν ρευστή  συνείδηση. Είναι σαφές ότι πρόκειται  περί εξισλαμισθέντων, γιατί όταν έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών το 1922 και άρχισε να προχωράει και το 1923 και το 1924 που ολοκληρώθηκε, ολόκληρα χωριά στον Πόντο (που οι κάτοικοί τους είχαν σφαχτεί κα ι εξοντωθεί  από τους Οθωμανούς) και στη Καππαδοκία,  τύποις, όχι κατ’ ουσίαν, φώναξαν έναν ιμάμη και έκαναν ένα ψευτοπροσκύνημα στο Ισλάμ, δεν  πάτησαν όμως ποτέ σε τζαμί. Απλά το έκαναν, κάνοντας  χρήση του διατάγματος του Κεμάλ, που έλεγε ότι όσοι ασπασθούν το Ισλάμ εξαιρούνται της ανταλλαγής.

Και έμειναν εκεί, και αυτό φαίνεται σήμερα, και το φοβούνται οι Τούρκοι. Απόδειξη αποτελεί όλη αυτή η ιστορία με την αναβίωση των προσκυνημάτων στην Παναγία Σουμελά, που  πλέον συρρέουν κάθε καλοκαίρι, κατά χιλιάδες Πόντιοι από όλα τα μέρη και της  Μητροπολιτικής  Ελλάδας,  και της Ρωσίας και από παντού. Ακόμα και οι μυστικές  υπηρεσίες των Τούρκων έχουν θορυβηθεί και κάνουν λόγο σε απόρρητα σημειώματά τους προς την Άγκυρα και την Τουρκική κυβέρνηση για ένα  ρεύμα κρυπτοχριστιανών (ακόμα και τώρα, σχεδόν μετά από 5 γενιές ) που ζει λάθρα και που κάτω από το  υπόστρωμα του Τουρκοφανούς, κάτι επιβιώνει σε αυτούς από  την ιστορία , την πίστη, το αίμα, και τελικά (το λέει και ο λαός μας) το αίμα νερό δεν  γίνεται.

Πολλοί από τους Πόντιους μαχητές πέρασαν στην Ελλάδα και ο κύριος όγκος τους εγκαταστάθηκε στην Β. Ελλάδα. Μερικοί συνέχισαν τους εθνικούς τους  αγώνες σε Ελληνικό έδαφος, με γνωστότερο τον γεννημένο στην (Μ)Πάφρα, Αντώνη Φωστερίδη (1912-1979), γνωστότερο  ως  Αντών Τσαούς (το παρωνύμιο Τσαούς το απέκτησε στον στρατό όπου υπηρέτησε ως λοχίας). Το παράδειγμα των παλληκαριών στο ‘Σπήλαιο της Παναγιάς’  δείχνει από ποιους κρατάμε και σε ποιους πρέπει να ξαναγυρίσουμε.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Την εκδήλωση έκλεισε ο Πρόεδρος της «Χ», κ. ΙΩΑΝΝΗΣ  ΓΙΑΝΝΑΚΕΝΑΣ,  κάνοντας τις εξής συμπληρωματικές παρατηρήσεις:

1] ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΤΗΝ  ΣΑΝΤΑ    

Στα βουνά εκεί στην Σάντα, στα πρώτα χρόνια του Ποντιακού Αντάρτικου, πρέπει να σκεφθείτε και να φανταστείτε σε σπηλιές όλο το χωριό. Δηλ. οι διωγμοί είχαν αρχίσει και όλο το χωριό ήταν εμπλεκόμενο στο αντάρτικο και είχαν πάρει και τις οικογένειες μαζί και συνήθως πεθαίνανε με τις οικογένειες . Υπήρξαν στιγμές που οι Πόντιοι δεν είχαν προλάβει να έχουν τις οικογένειες μαζί , είχε γίνει εκκαθάριση στο χωριό και συνεχίζανε οι πατεράδες και τα παλικάρια μόνοι τους μέχρι τέλους.

2] ΤΑΓΜΑΤΑ  ΕΡΓΑΣΙΑΣ [ΑΜΕΛΕ  ΤΑΜΠΟΥΡΟΥ]

Στα τάγματα εργασίας οι Τούρκοι έστελναν εν δυνάμει μάχιμους άνδρες,  Αρμένιους και Έλληνες των παραλίων της Μικράς Ασίας και του Πόντου, ηλικίας από 16/18 – 60 ετών.  Ο ακριβής αριθμός των Ελλήνων που έχασαν τη ζωή τους στα αμελέ ταμπουρού δεν καθίσταται δυνατό να υπολογιστεί με ακρίβεια, ελλείψει επίσημων καταγραφών.
Το μεθοδευμένο αυτό σχέδιο εξόντωσης δεν απέβλεπε στην απευθείας εκτέλεση αιχμαλώτων αλλά στη σταδιακή εξουθένωσή τους που οδηγούσε στο θάνατο. Η εργασία υπό εξοντωτικές συνθήκες έφθειρε ηθικά, σωματικά και ψυχολογικά τους αιχμαλώτους. Όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν περιέγραψαν λεπτομερώς τις συνθήκες εγκλεισμού και διαβίωσής τους. Ένας από αυτούς  είναι και ο Ηλίας Βενέζης και το βιβλίο του «Το νούμερο 31328»

3] ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ  ΥΠΟΤΕΛΕΙΑΣ

Έγινε αναφορά στην ομιλία για το βιβλίο του καθηγητή Κ. Φωτιάδη, το οποίο έχει ουσιαστικά απαγορευθεί από το ‘Ψευδοκράτος των Αθηνών’ , και για το οποίο διέθεσε δωρεάν η ‘’REAL NEWS’’. Tο ‘’Ψευδοκράτος’’ , προφασιζόμενο ‘εσωτερικές ανακατατάξεις’, ξαναχτύπησε στο Πολεμικό Μουσείο, κλείνοντάς το για 6 (έξι) μήνες, μετά από διαμαρτυρία της Τουρκίας για την παρουσία Κούρδων σε μία εκδήλωση του Σάββα Καλεντερίδη εκεί.

EΞΩΦYΛΛO  ΒΙΒΛΙΟΥ

Ο  ΚΩΝ. ΦΩΤΙΑΔΗΣ Ο καθηγητής Ιστορίας Νέου Ελληνισμού στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Μακεδονίας, συγγραφέας του έργου «Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου», μίλησε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του realfm 97.8. Πρόκειται για ένα έργο 800 σελίδων συνολικά, για το οποίο ο κ. Κ. Φωτιάδης είπε:

«Η Βουλή των Ελλήνων, το 1994 όταν αναγνώρισε την γενοκτονία του Ποντιακού ελληνισμού και καθιέρωσε την 19η Μαΐου ως μέρα μνήμης της γενοκτονίας, είχε αναθέσει τότε σε μένα -και τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη να έχει την εποπτεία- τη συγκέντρωση όλων των ντοκουμέντων που στοιχειοθετούν το έγκλημα της γενοκτονίας», τόνισε ο κ. Φωτιάδης και πρόσθεσε: «Μετά από οκτώ χρόνια έρευνας -χωρίς να έχω προσωπική ζωή- σε όλα τα αρχεία της Ευρώπης, συγκέντρωσα όλο αυτό το υλικό και μάλιστα, ενώ η Βουλή είχε αναλάβει όλα τα έξοδα, εγώ τότε είπα αυτό θα ‘ναι το δικό μας χρέος -των Ποντίων- το δικό μας μνημόσυνο για τους νεκρούς μας. Εμείς ζητάμε μόνο από τη Βουλή -αφού είχε ορίσει μια εξαμελή επιστημονική επιτροπή, η οποία θα ελέγξει όλο το έργο- να εκδώσει τα ντοκουμέντα αυτά. Η εξαμελής επιτροπή μίλησε με τα πιο κολακευτικά λόγια για το έργο. Ωστόσο, όμως, ήταν τα χρόνια που πιέστηκαν και δεν ήθελαν να το εκδώσουν».

Φωτογραφίες:

Επιμέλεια Κειμένου: ΘΩΜΑΪΣ  ΠΑΡΙΑΝΟΥ