Σκιά στην επίσκεψη Κέρι στην Άγκυρα η δήλωση Ερντογάν περί σιωνισμού
Η δήλωση που φέρεται να έκανε ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, περιγράφοντας τον σιωνισμό ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, μάλλον επισκίασε την επίσκεψη του Τζον Κέρι στην Τουρκία -την πρώτη επίσκεψη του νέου επικεφαλής διπλωματίας των ΗΠΑ σε μουσουλμανική χώρα αφού ανέλαβε καθήκοντα.
Ο Τζον Κέρι συναντήθηκε ήδη με τον τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου ενώ ακολούθησαν επαφές του με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία.
Στο επίκεντρο βρέθηκε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, καθώς και ζητήματα διμερούς ενδιαφέροντος, από την ενεργειακή ασφάλεια ως την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Ο αμερικανός υπουργός κατήγγειλε την «ανάρμοστη», όπως τη χαρακτήρισε σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, αντισιωνιστική ομιλία του τούρκου πρωθυπουργού
«Μίλησα για την ομιλία αυτή πολύ ευθέως στο υπουργείο Εξωτερικών και θα το κάνω επίσης και στον πρωθυπουργό», πρόσθεσε ο Κέρι που επρόκειτο να συναντηθεί με τον Ερντογάν λίγο μετά την συνέντευξη Τύπου.
Ερωτηθείς σχετικά με τις επιπτώσεις μιας τέτοιας ομιλίας στις κακές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ, ο νέος επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ επισήμανε ότι υπάρχει «ένας τρόπος για να προχωρήσουμε μπροστά, αλλά προφανώς αυτό γίνεται όλο και πιο περίπλοκο μετά την ομιλία που ακούσαμε στη Βιέννη».
Από την πλευρά του ο Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε: «Δεν κάναμε ποτέ καμία εχθρική δήλωση εναντίον οποιασδήποτε χώρας ή έθνους». Πρόσθεσε ότι «αν θέλετε να μιλήσουμε για εχθρική συμπεριφορά μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ως εχθρική συμπεριφορά την αιματηρή σφαγή στην ανοικτή θάλασσα εννέα συμπολιτών μας, οι οποίοι δεν είχαν διαπράξει κανένα έγκλημα». αναφερόμενος στο θάνατο εννέα Τούρκων κατά τη διάρκεια της επίθεσης του ισραηλινού στρατού εναντίον ενός τουρκικού πλοίου που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια το 2010.
«Αν ορισμένες χώρες έχουν ενεργήσει με εχθρότητα κατά της ζωής των πολιτών μας, επιτρέψτε μας να διατηρούμε το δικαίωμα να κάνουμε μια δήλωση», συνέχισε. Ο Νταβούτογλου σημείωσε ακόμα ότι οι Τούρκοι σε όλη τους την ιστορία «αντιτάχτηκαν πάντα στον αντισημιτισμό». Σκιά στην επίσκεψη
Ο Ερντογάν είπε μιλώντας στο 5ο Φόρουμ της Συμμαχίας για τους Πολιτισμούς στη Βιέννη την Τετάρτη πως «όπως και με τον σιωνισμό, τον αντισημιτισμό και τον φασισμό, έχει γίνει απαραίτητο να θεωρούμε την ισλαμοφοβία ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Ο επικεφαλής του σημαντικότερου ευρωπαϊκού εβραϊκού συμβουλίου καταδίκασε τη δήλωση, κάνοντας λόγο περί μιας «επίθεσης μίσους» εναντίον των εβραίων από μέρους του ισλαμοσυντηρητικού Τούρκου πρωθυπουργού. Προκάλεσε ακόμη την έντονη καταδίκη του ισραηλινού ομολόγου του Μπενιαμίν Νετανιάχου, του Λευκού Οίκου και του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Γκι-Μουν.
Οι σχέσεις του Ισραήλ και της Τουρκίας βρίσκονται στο ναδίρ από το 2010, όταν άνδρες των ισραηλινών ειδικών δυνάμεων σκότωσαν εννέα Τούρκους σε πλοίο που μετέφερε βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους, σε μια προσπάθεια να σπάσει ο αποκλεισμός της Λωρίδας της Γάζας.
Τις τελευταίες εβδομάδες υπήρξαν δημοσιεύματα σε τουρκικά αλλά και σε ισραηλινά ΜΜΕ περί εξελισσόμενων προσπαθειών να αποκατασταθούν οι διμερείς σχέσεις, περιλαμβανομένων μιας συνάντησης διπλωματών τον περασμένο μήνα στη Ρώμη και παραδόσεων στρατιωτικού εξοπλισμού. Τα δημοσιεύματα αυτά δεν επιβεβαιώθηκαν από καμιά από τις δύο κυβερνήσεις.
Η Συρία θα βρίσκεται -σύμφωνα με αξιωματούχους- στο επίκεντρο όταν ο Κέρι συναντηθεί με τον Ερντογάν και τον πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, συνεχίζοντας τη συζήτηση που διεξήχθη στη Ρώμη, στο πλαίσιο και στο περιθώριο της συνόδου των Φίλων της Συρίας.
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν διά στόματος Κέρι στη Ρώμη ότι για πρώτη φορά θα παράσχουν «μη φονική» βοήθεια στους Σύρους αντάρτες και ότι θα υπερδιπλασιάσουν την υποστήριξη προς τους ακτιβιστές της αντιπολίτευσης. Πάντως οι δυτικές χώρες δεν υποσχέθηκαν να δώσουν στους αντάρτες που δρουν στη Συρία όπλα.
Σε κάθε περίπτωση, η Ουάσινγκτον χρειάζεται συμμάχους στην ταραγμένη πολιτική σκηνή της Μέσης Ανατολής και, εξάλλου, θεωρεί την Τουρκία παίκτη-κλειδί σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της αντιπολίτευσης στη Συρία και τους σχεδιασμούς για την μετά Άσαντ εποχή.
Ωστόσο, η κατάρρευση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ υπονομεύει τις ελπίδες των ΗΠΑ ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν ευρύτερο ρόλο στην περιφέρεια. «Η σχέση Τουρκίας-Ισραήλ έχει παγώσει» δήλωσε ανωνύμως Αμερικανός αξιωματούχος. «Θέλουμε να δούμε μια εξομάλυνση, όχι μόνο για χάρη των δύο κρατών αλλά για χάρη της περιφέρειας αλλά και για το συμβολισμό» συνέχισε.
Ο Τζον Κέρι συναντήθηκε ήδη με τον τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου ενώ ακολούθησαν επαφές του με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία.
Στο επίκεντρο βρέθηκε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, καθώς και ζητήματα διμερούς ενδιαφέροντος, από την ενεργειακή ασφάλεια ως την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Ο αμερικανός υπουργός κατήγγειλε την «ανάρμοστη», όπως τη χαρακτήρισε σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, αντισιωνιστική ομιλία του τούρκου πρωθυπουργού
«Μίλησα για την ομιλία αυτή πολύ ευθέως στο υπουργείο Εξωτερικών και θα το κάνω επίσης και στον πρωθυπουργό», πρόσθεσε ο Κέρι που επρόκειτο να συναντηθεί με τον Ερντογάν λίγο μετά την συνέντευξη Τύπου.
Ερωτηθείς σχετικά με τις επιπτώσεις μιας τέτοιας ομιλίας στις κακές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ, ο νέος επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ επισήμανε ότι υπάρχει «ένας τρόπος για να προχωρήσουμε μπροστά, αλλά προφανώς αυτό γίνεται όλο και πιο περίπλοκο μετά την ομιλία που ακούσαμε στη Βιέννη».
Από την πλευρά του ο Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε: «Δεν κάναμε ποτέ καμία εχθρική δήλωση εναντίον οποιασδήποτε χώρας ή έθνους». Πρόσθεσε ότι «αν θέλετε να μιλήσουμε για εχθρική συμπεριφορά μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ως εχθρική συμπεριφορά την αιματηρή σφαγή στην ανοικτή θάλασσα εννέα συμπολιτών μας, οι οποίοι δεν είχαν διαπράξει κανένα έγκλημα». αναφερόμενος στο θάνατο εννέα Τούρκων κατά τη διάρκεια της επίθεσης του ισραηλινού στρατού εναντίον ενός τουρκικού πλοίου που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια το 2010.
«Αν ορισμένες χώρες έχουν ενεργήσει με εχθρότητα κατά της ζωής των πολιτών μας, επιτρέψτε μας να διατηρούμε το δικαίωμα να κάνουμε μια δήλωση», συνέχισε. Ο Νταβούτογλου σημείωσε ακόμα ότι οι Τούρκοι σε όλη τους την ιστορία «αντιτάχτηκαν πάντα στον αντισημιτισμό». Σκιά στην επίσκεψη
Ο Ερντογάν είπε μιλώντας στο 5ο Φόρουμ της Συμμαχίας για τους Πολιτισμούς στη Βιέννη την Τετάρτη πως «όπως και με τον σιωνισμό, τον αντισημιτισμό και τον φασισμό, έχει γίνει απαραίτητο να θεωρούμε την ισλαμοφοβία ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Ο επικεφαλής του σημαντικότερου ευρωπαϊκού εβραϊκού συμβουλίου καταδίκασε τη δήλωση, κάνοντας λόγο περί μιας «επίθεσης μίσους» εναντίον των εβραίων από μέρους του ισλαμοσυντηρητικού Τούρκου πρωθυπουργού. Προκάλεσε ακόμη την έντονη καταδίκη του ισραηλινού ομολόγου του Μπενιαμίν Νετανιάχου, του Λευκού Οίκου και του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Γκι-Μουν.
Οι σχέσεις του Ισραήλ και της Τουρκίας βρίσκονται στο ναδίρ από το 2010, όταν άνδρες των ισραηλινών ειδικών δυνάμεων σκότωσαν εννέα Τούρκους σε πλοίο που μετέφερε βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους, σε μια προσπάθεια να σπάσει ο αποκλεισμός της Λωρίδας της Γάζας.
Τις τελευταίες εβδομάδες υπήρξαν δημοσιεύματα σε τουρκικά αλλά και σε ισραηλινά ΜΜΕ περί εξελισσόμενων προσπαθειών να αποκατασταθούν οι διμερείς σχέσεις, περιλαμβανομένων μιας συνάντησης διπλωματών τον περασμένο μήνα στη Ρώμη και παραδόσεων στρατιωτικού εξοπλισμού. Τα δημοσιεύματα αυτά δεν επιβεβαιώθηκαν από καμιά από τις δύο κυβερνήσεις.
Η Συρία θα βρίσκεται -σύμφωνα με αξιωματούχους- στο επίκεντρο όταν ο Κέρι συναντηθεί με τον Ερντογάν και τον πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, συνεχίζοντας τη συζήτηση που διεξήχθη στη Ρώμη, στο πλαίσιο και στο περιθώριο της συνόδου των Φίλων της Συρίας.
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν διά στόματος Κέρι στη Ρώμη ότι για πρώτη φορά θα παράσχουν «μη φονική» βοήθεια στους Σύρους αντάρτες και ότι θα υπερδιπλασιάσουν την υποστήριξη προς τους ακτιβιστές της αντιπολίτευσης. Πάντως οι δυτικές χώρες δεν υποσχέθηκαν να δώσουν στους αντάρτες που δρουν στη Συρία όπλα.
Σε κάθε περίπτωση, η Ουάσινγκτον χρειάζεται συμμάχους στην ταραγμένη πολιτική σκηνή της Μέσης Ανατολής και, εξάλλου, θεωρεί την Τουρκία παίκτη-κλειδί σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της αντιπολίτευσης στη Συρία και τους σχεδιασμούς για την μετά Άσαντ εποχή.
Ωστόσο, η κατάρρευση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ υπονομεύει τις ελπίδες των ΗΠΑ ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν ευρύτερο ρόλο στην περιφέρεια. «Η σχέση Τουρκίας-Ισραήλ έχει παγώσει» δήλωσε ανωνύμως Αμερικανός αξιωματούχος. «Θέλουμε να δούμε μια εξομάλυνση, όχι μόνο για χάρη των δύο κρατών αλλά για χάρη της περιφέρειας αλλά και για το συμβολισμό» συνέχισε.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters/Γαλλικό
Σχόλια Facebook