Νέα αρχή στις σχέσεις Ελλάδος – Λιβύης

Για μία νέα αρχή στις σχέσεις Ελλάδος – Λιβύης, δύο παλαιών φίλων, έκανε λόγο ο υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος στις κοινές του δηλώσεις με τον υπουργό Διεθνούς Συνεργασίας της Λιβύης, Μουχαμέντ Αμπντελαζίζ, μετά τη συνάντησή τους στην Τρίπολη.

Εκτός από τον κ. Αμπντελαζίζ, κατά την επίσκεψή του στην Τρίπολη, ο κ. Αβραμόπουλος είχε συναντήσεις με τον πρόεδρο του Εθνικού Κογκρέσου Μουχαμέντ Μαγκάριεφ και τον πρωθυπουργό Αλί Ζεϊντάν, με τους οποίους συζήτησε όλο το φάσμα των διμερών σχέσεων και τις περιφερειακές εξελίξεις.

Αμφότερες οι πλευρές εξέφρασαν τη βούλησή τους για επανέναρξη της συνεργασίας σε σημαντικούς τομείς, όπως ο τουρισμός, οι κατασκευές, η άμυνα, η διαχείριση λιμένων, η υγεία και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Στο πλαίσιο αυτό συμφώνησαν σε έναν οδικό χάρτη για την υλοποίηση του «Κοινού σχεδίου στρατηγικής συνεργασίας» Ελλάδας-Λιβύης, με πρώτο σταθμό τη διοργάνωση επιχειρηματικού φόρουμ στην Τρίπολη, περί τα τέλη Φεβρουαρίου ή τις αρχές Μαρτίου.

Δηλώσεις ΥΠΕΞ Δ. Αβραμόπουλου με Υπουργό Διεθνούς Συνεργασίας Λιβύης Μ. Αμπντελαζίζ [Το κείμενο αποτελεί απομαγνητοφώνηση της διερμηνείας από τα αραβικά].

Abdelaziz: Θα ήθελα καταρχάς να σας καλωσορίσω. Όλους τους επισκέπτες μας από την Ελλάδα. Εκ μέρους της Λιβυκής κυβέρνησης θα ήθελα να καλωσορίσω τον υψηλό επισκέπτη μας, τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας. Η επίσκεψη αυτή πραγματοποιείται σε μια φάση που είναι μεταβατική, από την επανάσταση στην ανοικοδόμηση. Και πραγματοποιείται στην κατάλληλη στιγμή. Ειδικότερα, μετά τις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στη Λιβύη για την ανάδειξη του Εθνικού Κογκρέσου και την εκλογή της νέας κυβέρνησης, η οποία θα ηγηθεί της χώρας για τουλάχιστον δεκαεπτά μήνες από τώρα. Η επίσκεψη αυτή πραγματοποιείται στο πλαίσιο των παραδοσιακών, ιστορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Οι σχέσεις Λιβύης-Ελλάδας είχαν ξεκινήσει πριν 3000 χρόνια και οι αρχαίες πόλεις της Κυρηναϊκής, αντανακλούν αυτό το ιστορικό και άριστο πλαίσιο των σχέσεων μεταξύ των δύο λαών.  Αυτή η στερεή σχέση μεταξύ των δύο φίλων λαών θα αποτελέσει το υπόβαθρο των σχέσεων συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Σήμερα το πρωί ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας είχε συναντήσεις με τον Πρόεδρο του Εθνικού Κογκρέσου και τον Πρόεδρο της μεταβατικής κυβέρνησης. Πριν από αυτές τις συναντήσεις, είχα και εγώ την ευκαιρία να τον συναντήσω και να ανταλλάξω απόψεις μαζί του για τις προοπτικές και την προώθηση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς. Υπάρχουν μερικά συγκεκριμένα θέματα για τα οποία ανταλλάξαμε απόψεις.

Πρώτον οι επενδυτική συνεργασία. Υπάρχει σειρά μνημονίων και συμφωνιών που είχαν υπογραφεί στο παρελθόν. Αυτές οι συμφωνίες και τα μνημόνια χρειάζεται να επικαιροποιηθούν, προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες και τη νέα πραγματικότητα της Λιβύης. Επειδή η Ελλάδα έχει μεγάλη εμπειρία στον τομέα του τουρισμού, ανταλλάξαμε απόψεις για τις δυνατότητες προώθησης της συνεργασίας στον τομέα αυτό. Ειδικότερα, η Λιβύη είναι μια χώρα κατάλληλη για την ανάπτυξη του τουρισμού, τόσο στις ακτές της Μεσογείου, όσο και στη Σαχάρα.

Ανταλλάξαμε επίσης απόψεις για την ανοικοδόμηση της Λιβύης, προκειμένου να λάβουν μέρος οι ελληνικές επιχειρήσεις, τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Και επειδή η Λιβύη δίνει ιδιαίτερη σημασία στον τομέα της ασφάλειας, ανταλλάξαμε απόψεις και σε αυτό τον τομέα και στον τομέα της άμυνας. Ειδικότερα εάν λάβουμε υπόψη ότι η Ελλάδα διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο κατά τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Εδώ θα ήθελα να αξιοποιήσω την ευκαιρία για να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη, τόσο του κράτους, όσο πολύ περισσότερο, του λαού της Λιβύης προς την Ελλάδα για την πολιτική συμπαράσταση και την ανθρωπιστική βοήθεια που προσέφερε, αλλά και για την προσφορά της όσον αφορά τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και τις διευκολύνσεις που παρείχε η Ελλάδα, για την εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας για την προστασία του λαού της Λιβύης. Βεβαία, η στάση της Ελλάδας εντάσσεται στο πλαίσιο της φιλίας και της εταιρικής σχέσης που υπάρχει μεταξύ των δύο λαών. Επίσης ανταλλάξαμε απόψεις για συνεργασία σε θέματα που αφορούν τη θάλασσα, για να επωφεληθούμε από την εμπειρία της Ελλάδα στη διοίκηση των λιμένων.

Ακόμα συζητήσαμε για συνεργασία στον τομέα της υγείας, καθώς η Ελλάδα φιλοξένησε περισσότερους από 6000 τραυματίες της Λιβύης και αυτό θα αποτελέσει θεμέλιο της συνεργασίας μας στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένου και του φαρμακευτικού τομέα, που πρέπει να ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της διμερούς μας συνεργασίας. Συζητήσαμε και άλλους τομείς συνεργασίας, όπως τους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ανταλλάξαμε απόψεις για την κατάρτιση και τις δυνατότητες εκπαίδευσης στην Ελλάδα, και το τονίζω αυτό, διότι καθώς θα ξαναχτίζουμε το κράτος μας, θα έχουμε ανάγκη από ικανά στελέχη. Το να εκπαιδευθούν Λίβυοι στην Ελλάδα, πιστεύω πως θα αποτελέσει ένα σωστό βήμα.

Τέλος, συμφωνήσαμε σε έναν οδικό χάρτη, ούτως ώστε να γίνει μια συμφωνία για τη μελλοντική συνεργασία μεταξύ μας, για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και παράλληλα να δοθεί η ευκαιρία να πραγματοποιηθούν συναντήσεις μεταξύ των επιχειρήσεων των δύο χωρών, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στη Λιβύη. Εμείς ως χώρα δεν θέλουμε να βασιστούμε μόνο στο πετρέλαιο, αλλά θέλουμε να αναπτύξουμε και άλλους τομείς. Για αυτό πρέπει να δώσουμε έμφαση στη συνεργασία μεταξύ των  επιχειρηματιών των δύο χωρών. Στο πολιτικό επίπεδο ανταλλάξαμε απόψεις για τη συνεννόηση στα πολιτικά θέματα. Στο περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, ειδικότερα, δεδομένου ότι η Ελλάδα διαδραματίζει κύριο ρόλο εντός της ΕΕ, και είναι μέλος σε άλλες περιφερειακές οργανώσεις της Ευρώπης. Μας χαροποιεί ιδιαίτερα ότι η Ελλάδα θα αναλάβει την Προεδρία της ΕΕ το 2014. Τη συγχαίρουμε και πιστεύουμε ότι αυτό θα συμβάλλει στην ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο Υπουργό για την υπόσχεση του να βοηθήσει τη Λιβύη να λάβει τα χρήματα που είναι παγωμένα στο εξωτερικό. Καλωσορίζω για άλλη μια αφορά τους επισκέπτες μας. Επίσης θέλω να ευχαριστήσω τον Έλληνα Πρέσβη για τις άοκνες προσπάθειες που κατέβαλε, στο σύντομο διάστημα που ήταν εδώ, για να προωθήσει τις σχέσεις μας.

Δημ. Αβραμόπουλος:

Πρώτα από όλα θέλω να ευχαριστήσω τον κύριο Αμπντελαζίζ για το καλωσόρισμα του, για τη φιλοξενία του και βέβαια να επεκτείνω τις ευχαριστίες προς την κυβέρνηση της Λιβύης, τον Πρόεδρο Μαγκάριεφ και τον Πρωθυπουργό  Ζειντάν. Όπως είπε προηγουμένως ο συνάδελφος μου, οι σχέσεις των δύο λαών μας χρονολογούνται πάνω από 3000 χρόνια. Σήμερα, εδώ στη Λιβύη, δύο δυναμικές ελληνικές κοινότητες συμβάλλουν στην ανάκαμψη της χώρας και δημιουργούν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των δύο λαών μας. Το δυναμικό των σχέσεων μας είναι εξαιρετικό, με τεράστιες δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης. Είμαστε άμεσοι γείτονες. Η Μεσόγειος μας ενώνει. Ούτε λίγο, ούτε πολύ βλέπουμε ο ένας τις ακτές του άλλου.

Η στρατηγική μας εγγύτητα επιβεβαιώθηκε με τον πιο περίτρανο τρόπο, κατά τη διάρκεια της επανάστασης κατά του καθεστώτος Καντάφι. Ήμασταν εκεί τότε, κοντά στο μαχόμενο λιβυκό λαό και θα συνεχίσουμε να είμαστε κοντά του. Να θυμίσουμε τη σημαντική ανθρωπιστική συνεισφορά της Ελλάδας, με την παροχή πόσιμου νερού κατά τη διάρκεια της δύσκολης εκείνης περιόδου, αλλά και την περίθαλψη, 6000 τραυματιών της εξέγερσης. Ο ελληνικός λαός είναι υπερήφανος για τη βοήθεια που παρείχε, για τη συνεισφορά του, στον αγώνα του λιβυκού λαού για ελευθερία και δημοκρατία. Και είμαστε ακόμα πιο περήφανοι τώρα, που παρακολουθούμε τα βήματα της Λιβύης για την οικοδόμηση ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου, κάτι που επιβεβαίωσαν και οι πρόσφατες εκλογές. Δεν αγνοούμε, ούτε υποτιμούμε τις προκλήσεις της νέας εποχής. Γνωρίζουμε ότι τα προβλήματα είναι πολλά, μεγάλα και δυσεπίλυτα.

Για το λόγο αυτό, κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, διαβεβαίωσα του συνομιλητές μου ότι η Ελλάδα, τόσο σε διμερές επίπεδο, όσο και στο πλαίσιο της ΕΕ, θα συνδράμει, ώστε να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα. Ελλάδα και Λιβύη, είμαστε πολιτικοί, οικονομικοί και εμπορικοί εταίροι εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες. Εκατοντάδες Λίβυοι αξιωματικοί έχουν αποφοιτήσει από τις στρατιωτικές ακαδημίες της Ελλάδας και σήμερα 53 Λίβυοι φοιτούν στις σχολές αυτές. Αλλά και μεγάλος αριθμός ελληνικών επιχειρήσεων δραστηριοποιείται στη Λιβύη κατά τη διάρκεια αυτών των δεκαετιών.

Έχουμε στενές εμπορικές σχέσεις και υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες, καθώς η νέα Λιβύη ξαναχτίζει το κράτος, τις δομές και τις υποδομές της. Συμφωνήσαμε λοιπόν να κλείσουμε τις όποιες εκκρεμότητες του παρελθόντος και να εξετάσουμε τις δυνατότητες που ανοίγονται μπροστά μας. Δυνατότητες για συνεργασία σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα στην παροχή υπηρεσιών και τεχνογνωσίας, που είναι τόσο χρήσιμη και απαραίτητη αυτή την κρίσιμη περίοδο για τη Λιβύη. Θα συμφωνήσω με αυτό που είπε νωρίτερα ο συνάδελφος μου για τον οδικό χάρτη. Θα ξεκινήσει με τη διοργάνωση ενός επιχειρηματικού συνεδρίου στις αρχές του επόμενου έτους και θα κορυφωθεί με ένα πρόγραμμα διακυβερνητικής συνεργασίας. Τότε θα υπογραφούν και οι συμφωνίες.

Η αμοιβαία βούληση είναι δεδομένη, οι οδηγίες έχουν δοθεί στα Υπουργεία μας και με γρήγορους ρυθμούς θα προχωρήσουμε μπροστά. Αντιλαμβανόμαστε με τον ίδιο τρόπο τη σημασία του να μη λέμε πολλά, αλλά να κάνουμε περισσότερα, και να αποδεικνύεται στην πράξη η βούληση μας. Σήμερα, εδώ, στην Τρίπολη της Λιβύης, δυο παλαιοί φίλοι κάνανε μια καινούργια αρχή. Μια νέα αρχή που στηρίζεται στην ειλικρινή μας βούληση και επιθυμία να φέρουμε τους λαούς μας, τις χώρες μας, την επιχειρηματική κοινότητα, τους ανθρώπους του πολιτισμού και πάλι κοντά τον έναν προς τον άλλον.

Το καθεστώς της τυραννίας είχε απομονώσει τη Λιβύη. Αυτός ο ιστορικός λαός καλείται να διαδραματίσει ένα νέο, πιο δυναμικό ρόλο, στην υπηρεσία των ανώτερων άρχων της δημοκρατίας, της διεθνούς συνεννόησης, της σταθερότητας και της ασφάλειας. Εύχομαι στην ηγεσία της Λιβύης καλή επιτυχία στην προσπάθεια της. Και τόσο ο λαός, όσο και η ηγεσία της να γνωρίζουν ότι η Ελλάδα θα είναι κοντά τους για να μοιραστούμε την αισιόδοξη προοπτική του νέου ξεκινήματος και κυρίως τα αποτελέσματα που θα φέρει αυτή η συλλογική προσπάθεια του λιβυκού λαού. Ευχαριστώ και πάλι τον Υπουργό και πέραν των προσκλήσεων προς τον Πρόεδρο και τον Πρωθυπουργό της Λιβύης, θα ήθελα να επαναλάβω την πρόσκληση μου προς τον κ. Αμπντελαζίζ να επισκεφθεί την Αθήνα. Ερώτηση για τα επόμενα βήματα συνεργασίας Ελλάδας-Λιβύης. Αβραμόπουλος: Έχουμε πολύ μεγάλα περιθώρια διεύρυνσης της συνεργασίας μας. Επενδύσεις, τουρισμός, διεθνής συνεργασία, τεχνογνωσία και εμπειρία, που μπορούν να δοθούν στη Λιβύη αυτή τη στιγμή, καθώς αρχίζει να οικοδομεί το νέο διοικητικό της σύστημα. Προγράμματα εκπαίδευσης διπλωματών και αστυνομικών, αμυντική συνεργασία.

Όλα αυτά αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος, που όπως ανέφερα και προηγουμένως, διαμορφώνει τον οδικό χάρτη που θα ολοκληρωθεί μέσα στο προσεχές εξάμηνο. Η φράση που μπορεί να αποδώσει τη βούληση μας και τον σχεδιασμό μας είναι η εξής: «Κοινό σχέδιο στρατηγικής συνεργασίας». Ένα σχέδιο που θα αντέχει στο χρόνο, θα επικαιροποιείται και θα ανανεώνεται, επ΄ ωφελεία των δύο χωρών. Να σημειωθεί ότι ανανεώσαμε την επιθυμία μας να αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη σύνδεση ελληνικών λιμανιών με τα λιμάνια της Λιβύης, δεδομένου ότι ένας από τους στόχους που έχουμε θέσει είναι να αναπτύξουμε τις εμπορικές μας σχέσεις και την τουριστική συνεργασία. Πρώτος σταθμός του οδικού χάρτη είναι το επιχειρηματικό φόρουμ, με εκπροσώπους του τομέα της υγείας, του πολιτισμού, της βιομηχανίας. Σχεδιάζουμε να πραγματοποιηθεί εδώ, στην Τρίπολη, περί τα τέλη Φεβρουαρίου ή τις αρχές Μαρτίου. Και κάτι τελευταίο και σημαντικό: Η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει στο πλαίσιο των ελληνο-λιβυκών σχέσεων, ως μία εκ των εισόδων της Λιβύης προς των Ευρώπη. Αλλά και η Λιβύη μπορεί να λειτουργήσει ως η πύλη της Ελλάδας προς την Αφρική.

Κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ το 2014 και σε  συνεργασία πάντοτε με τις λιβυκές αρχές, θα προωθήσουμε στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, θέματα μεγάλης σημασίας και σπουδαιότητας για τη Λιβύη. Ερώτηση για την οικονομική κρίση. Αβραμόπουλος: Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που αυτή τη στιγμή διέρχεται μία δύσκολη περίοδο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά σχεδόν ολόκληρος ο ευρωπαϊκός νότος. Είναι ένα πρόβλημα της Ευρώπης συνολικά, είναι ένα πρόβλημα ολόκληρου του κόσμου. Ακόμα και η Λιβύη υφίσταται τις συνέπειες από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Ήδη όμως έρχονται τα πρώτα θετικά μηνύματα από μία συγκροτημένη πολιτική που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση. Πρώτο μήνυμα είναι η εμπιστοσύνη της Ευρώπης προς την Ελλάδα. Δεύτερο μήνυμα είναι η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οίκους. Το τρίτο μήνυμα έρχεται από την ίδια την ελληνική κοινωνία.

Είμαστε μία δημοκρατική χώρα. Οι απεργίες και οι κινητοποιήσεις είναι αναφαίρετο δημοκρατικό δικαίωμα του ελληνικού λαού. Αυτό όμως που είναι το πιο σημαντικό είναι η κοινή βούληση των Ελλήνων πολιτών να προχωρήσουν δυναμικά μπροστά αναμετρώμενοι με την κρίση και να κερδίσουν αυτή τη μάχη. Είναι η πρόκληση της εποχής μας. Τα πρώτα αυτά μηνύματα δείχνουν, επιτέλους, στο βάθος αυτού του δρόμου, ένα φως. Δεν θα αργήσει λοιπόν η μέρα που η οικονομία θα ξαναβρεί και πάλι τη συνοχή της, το δυναμισμό της, την προοπτική της. Όλα αυτά όμως δεν έχουν αποστερήσει από την Ελλάδα το δυναμικό θετικό της ρόλο στο διεθνές γίγνεσθαι. Είμαστε ένας από τους πιο σημαντικούς, σταθερούς και σταθεροποιητικούς παράγοντες στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Και αυτόν τον ρόλο τον θέτουμε στην υπηρεσία της διεθνούς κοινότητας, όποτε μας ζητηθεί. Και αυτό εξηγεί και τη δική μας παρουσία εδώ, στην προσπάθεια της νέας Λιβύης να χτίσει τις νέες της δομές και να εμπεδώσει τη δημοκρατία.  Και κάτι τελευταίο. Όταν σε μια χώρα δεν γίνονται απεργίες, τότε να ανησυχείτε για το μέλλον της δημοκρατίας.