Τα 15 μέτρα που θα αλλάξουν τη ζωή των Ελλήνων

Επώδυνες αλλαγές στη ζωή εκατομμυρίων πολιτών φέρνουν τα 15 μέτρα – σοκ του νέου μνημονίου σε συντάξεις, μισθούς και επιδόματα.

Ο πικρός λογαριασμός ανέρχεται στα 19 δισ. ευρώ και προαναγγέλλει λιτότητα τουλάχιστον ώς το 2016. Μεταξύ των άλλων, αυξάνεται από 1.1.2013 το κατά περίπτωση όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από την ημερομηνία αυτή και εφεξής, κατά δύο έτη, καταργούνται τα δώρα για όλους τους συνταξιούχους και τους εν ενεργεία δημόσιους υπαλλήλους, εισάγονται νέες κλιμακωτές μειώσεις στις συντάξεις και γίνονται φτηνότερες και ταχύτερες οι αποζημιώσεις λόγω απόλυσης. Παράλληλα καταργούνται επιδόματα και «κουρεύεται» το εφάπαξ.

Τα κυριότερα μέτρα που θα φέρουν τα πάνω κάτω σε ασφαλιστικό και εργασιακά και παρουσιάζει σήμερα ο «ΑτΚ» έχουν ως εξής:

1. Μέσω των νέων εισφορών (οι οποίες θα επιβάλλονται στα ποσά που απομένουν μετά τις γνωστές παρακρατήσεις) οι συνταξιούχοι θα χάσουν τουλάχιστον δύο συντάξεις τον επόμενο χρόνο

. Από 1.1.2013 η μηνιαία σύνταξη ή το άθροισμα των μηνιαίων συντάξεων άνω των 1.000,00 ευρώ από οποιαδήποτε πηγή και για οποιαδήποτε αιτία μειώνονται ως εξής: ποσό σύνταξης ή αθροίσματος άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500 ευρώ μειώνεται στο σύνολο του ποσού κατά 5% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.000,01 ευρώ. Ποσό σύνταξης ή αθροίσματος από 1.500,01 ευρώ έως 2.000,00 ευρώ μειώνεται στο σύνολο του ποσού κατά 10% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.425,01 ευρώ. Ποσό σύνταξης ή αθροίσματος από 2.000,01 ευρώ και πάνω μειώνεται κατά ποσοστό 15% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.800,01 ευρώ. Οι συντάξεις αναπήρων, με ποσοστό αναπηρίας πάνω από 80%, εξαιρούνται από τις περικοπές. Ως ισοδύναμο μέτρο αποφασίστηκε η περικοπή κατά 20% στις συντάξεις εκείνων που παίρνουν σύνταξη πάνω από 3.000 ευρώ.

2. Καταργούνται τα δώρα των συνταξιούχων στις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις. Παράλληλα καταργούνται, από 1.1.2013, τα επιδόματα εορτών και αδείας για όλους τους λειτουργούς και υπαλλήλους του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ.

3. «Κουρεύονται» τα εφάπαξ που δεν έχουν πληρωθεί από την 1η Αυγούστου του 2010 και μετά. Παράλληλα από το 2014 τα ποσά των εφάπαξ θα προσδιορίζονται με νέο μαθηματικό τύπο που θα αποκλείει τη δημιουργία ελλειμμάτων στα Ταμεία Πρόνοιας.

4. Το ΕΚΑΣ θα καταβάλλεται από 1η Ιανουαρίου 2014 σε χαμηλοσυνταξιούχους που έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος.

Αργότερα η σύνταξη

5. Αυξάνονται τουλάχιστον κατά δύο έτη (και σε αρκετές περιπτώσεις έως και έξι λόγω της επίσπευσης εφαρμογής, χωρίς καμία μεταβατική περίοδο, των προϋποθέσεων του ν. Λοβέρδου και στο Δημόσιο έως και δεκαέξι για τις μητέρες) τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για όσους θεμελιώνουν από την 1.1.2013 συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ το 64ο έτος της ηλικίας αντικαθίσταται από το 66ο και το 65ο από το 67ο. Το 67ο θα είναι το όριο και για την καταβολή της κατώτατης σύνταξης σε όλα τα Ταμεία με δεκαπενταετή ασφάλιση. Οι μεγάλοι χαμένοι του μέτρου θα είναι οι παρακάτω τρεις κατηγορίες ασφαλισμένων:

– Για τους ασφαλισμένους πριν από το 1983 όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα για συνταξιοδότηση με 35ετία αυξάνεται το όριο ηλικίας από τα 58 στα 60 έτη, στους ελεύθερους επαγγελματίες (ΟΑΕΕ – ΕΤΑΑ κ.λπ.) αυξάνεται για την 35ετία το όριο ηλικίας από τα 60 στα 62, για τις γυναίκες η 15ετία από τα 60 αυξάνεται στα 62.

– Για τους ασφαλισμένους μετά το 1983 στον ιδιωτικό τομέα η 35ετία στα 58 γίνεται 35ετία στα 60, για τους ελεύθερους επαγγελματίες η 35ετία στα 60 αυξάνεται στα 62. Για τις μητέρες ανηλίκων με 5.500 ημέρες ασφάλισης για μειωμένη σύνταξη το όριο ηλικίας από τα 55 έτη το 2012 αυξάνεται στα 57 και για πλήρη από τα 60 έτη στα 62. Για τον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα η 35ετία από τα 58 έτη αυξάνεται στα 60 και για τις μητέρες ανηλίκων με 25ετία το όριο ηλικίας από τα 55 αυξάνεται στα 57.

– Για τους ασφαλισμένους μετά το 1993 το 60ό έτος για μειωμένη σύνταξη αυξάνεται στο 62ο και από τα 65 με 15ετία αυξάνεται στα 67.

– Για τους ασφαλισμένους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα αυξάνεται από το 2013 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 60 στα 62 έτη.

– Για τους ασφαλισμένους στα οικοδομικά αυξάνεται από τα 58 στα 60 έτη το 2013, καθώς και από τα 60 στα 62 για τους ασφαλισμένους μετά την 1.1.1993.

– Για τους αγρότες αυξάνεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67.

Το «ψαλίδι» και

τα νέα βάρη

6. Aυξάνεται η εισφορά των ασφαλισμένων στον ΟΓΑ για τον κλάδο ασθενείας στα 25,87 ευρώ, από 14,65 ευρώ. Η αύξηση αυτή είναι επιπρόσθετη των αυτόματων αυξήσεων που ήδη γίνονται για τον κλάδο της σύνταξης.

7. Με αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια θα χορηγούνται πλέον τα «ψαλιδισμένα» οικογενειακά επιδόματα σε όσους προστατεύουν ένα, δύο, τρία, τέσσερα ή και παραπάνω τέκνα σε αντικατάσταση όλων των άλλων επιδομάτων, ενώ καταργείται πλήρως το αφορολόγητο για τα παιδιά.

8. Θεσπίζεται από 1.1.2013 ανώτατο όριο στη σύνταξη που καταβάλλεται στις άγαμες θυγατέρες θανόντων συνταξιούχων του Δημοσίου, το οποίο ανέρχεται στα 720 ευρώ μηνιαίως.

9. Για τους υπερήλικες που λαμβάνουν σύνταξη ανασφάλιστου από τον ΟΓΑ, τίθενται νέα, εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που περιορίζουν τους δικαιούχους.

10. Καταργούνται οι ειδικές επιδοτήσεις ανεργίας, οι ειδικές εισοδηματικές ενισχύσεις ανεργίας, καθώς και οι επιδοτήσεις λόγω ανεργίας απολυόμενων μισθωτών λόγω συγχώνευσης – μεταφοράς – συνένωσης επιχειρήσεων. Οι συγκεκριμένοι επιδοτούμενοι άνεργοι θα λαμβάνουν το κοινό επίδομα ανεργίας μέχρι τις 31.12.2013.

Τα ωράρια

11. Παρέχεται η δυνατότητα στους κοινωνικούς εταίρους στον κλάδο των καταστημάτων να καθορίζουν μέσω Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας τις ημέρες εβδομαδιαίας απασχόλησης για τους εργαζομένους στα καταστήματα. Για τον καθορισμό των ημερών αυτών θα πρέπει να τηρείται η 40ωρη εβδομαδιαία απασχόληση που προβλέπεται ήδη από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας της 14.2.1984 και αποτελεί το ανώτατο συμβατικό ωράριο των εργαζομένων της χώρας. Θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη οι προστατευτικές διατάξεις των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την εβδομαδιαία και ημερήσια ανάπαυση και τα ανώτατα όρια απασχόλησης.

Φθηνότερες απολύσεις

Ακόμη πιο φτηνές και πιο εύκολες γίνονται με το τρίτο μνημόνιο οι απολύσεις. Ειδικότερα:

12. Προβλέπεται η μείωση του χρόνου προειδοποίησης σε περίπτωση τακτικής καταγγελίας της σύμβασης εργασίας υπαλλήλου με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου άνω των 12 μηνών, θέτοντας ως μέγιστο χρόνο προειδοποίησης τους 4 μήνες πριν από τη λύση της σύμβασης, προκειμένου ο εργοδότης να καταβάλει το ήμισυ της προβλεπόμενης αποζημίωσης απόλυσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιχειρείται η άρση των προσκομμάτων σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να προβαίνουν σε απολύσεις σε περιπτώσεις μείωσης του κύκλου εργασιών τους. Οι χρόνοι προειδοποίησης διαμορφώνονται ως εξής:

α) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από 12 συμπληρωμένους μήνες έως δύο χρόνια, απαιτείται προειδοποίηση ενός μηνός πριν από την απόλυση.

β) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από δύο έτη συμπληρωμένα έως πέντε έτη, απαιτείται προειδοποίηση δύο μηνών πριν από την απόλυση.

γ) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από πέντε έτη συμπληρωμένα έως δέκα έτη απαιτείται προειδοποίηση τριών μηνών πριν από την απόλυση.

δ) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από 10 έτη συμπληρωμένα και άνω απαιτείται προειδοποίηση τεσσάρων μηνών πριν από την απόλυση.

Η αποζημίωση

13. Το ύψος της αποζημίωσης ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας, στις περιπτώσεις που ο εργοδότης δεν κάνει χρήση της δυνατότητας έγγραφης προειδοποίησης, διαμορφώνεται ως εξής:

α) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί από 1 έτος συμπληρωμένο έως 4 έτη, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους δυο μηνιαίους μισθούς.

β) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί από 4 έτη συμπληρωμένα έως 6 έτη, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 3 μηνιαίους μισθούς.

γ) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί από 6 έτη συμπληρωμένα έως 8 έτη, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 4 μηνιαίους μισθούς.

δ) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί από 8 έτη συμπληρωμένα έως 10 έτη, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 5 μηνιαίους μισθούς.

ε) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί 10 έτη συμπληρωμένα, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 6 μηνιαίους μισθούς.

στ) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί 11 έτη συμπληρωμένα, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 7 μηνιαίους μισθούς.

ζ) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί 12 έτη συμπληρωμένα, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 8 μηνιαίους μισθούς.

η) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί 13 έτη συμπληρωμένα, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 9 μηνιαίους μισθούς.

θ) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί 14 έτη συμπληρωμένα, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 10 μηνιαίους μισθούς.

ι) Για υπαλλήλους που έχουν εργαστεί 15 έτη συμπληρωμένα, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 11 μηνιαίους μισθούς.

κ) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει 16 έτη συμπληρωμένα και άνω, η αποζημίωση προσδιορίζεται στους 12 μηνιαίους μισθούς.

Ο υπολογισμός της ως άνω αποζημίωσης γίνεται βάσει των τακτικών αποδοχών του τελευταίου μήνα υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης.

Για τους εργαζομένους που από την εφαρμογή του νέου νόμου έχουν υπηρεσία στον ίδιο εργοδότη 17 έτη συμπληρωμένα και άνω, εκτός της προβλεπόμενης αποζημίωσης (των 12 μηνιαίων μισθών που ισχύει για τα 16 συμπληρωμένα έτη), δικαιούνται επιπλέον αποζημίωσης η οποία αυξάνεται κατά ένα μηνιαίο μισθό για κάθε επιπλέον έτος υπηρεσίας μέχρι και τους 12 μηνιαίους μισθούς. Ωστόσο αυτή η ειδικά προβλεπόμενη επιπλέον αποζημίωση υπόκειται στο πλαφόν των 2.000 ευρώ ανά μήνα, καθώς ο υπολογισμός της γίνεται βάσει των τακτικών αποδοχών του τελευταίου μήνα υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης με την προϋπόθεση όμως ότι δεν υπερβαίνουν το ως άνω ποσό. Ως χρόνος υπηρεσίας για τον υπολογισμό αυτής της επιπλέον αποζημίωσης απόλυσης είναι εκείνος που συμπληρώνει ο εργαζόμενος κατά τη δημοσίευση του νέου νόμου και ισχύει οποτεδήποτε και αν απολυθεί ο εργαζόμενος.

Μισθοί-άδεια

Αλλαγές επέρχονται με το νέο μνημόνιο και στο πλαίσιο που αφορά τους κατώτατους μισθούς αλλά και στις άδειες. Συγκεκριμένα:

14. Οι Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας θα μπορούν να καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας, που ισχύουν για τους εργαζομένους όλης της χώρας. Αν συμφωνηθούν βασικοί μισθοί, βασικά ημερομίσθια, επιπλέον προσαυξήσεις (π.χ. επίδομα γάμου) θα ισχύουν μόνο για τους εργαζομένους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλόμενων εργοδοτικών οργανώσεων.

Μέχρι τη λήξη της περιόδου οικονομικής προσαρμογής ο νόμιμος κατώτατος μισθός υπαλλήλων και το ημερομίσθιο εργατοτεχνιτών θα είναι: για τους υπάλληλους άνω των 25 ετών 586,08 ευρώ και για τους εργατοτεχνίτες άνω των 25 ετών το κατώτατο ημερομίσθιο 26,18 ευρώ. Για τους υπάλληλους κάτω των 25 ετών 510,95 ευρώ και για τους εργατοτεχνίτες κάτω των 25 ετών το κατώτατο ημερομίσθιο 22,83 ευρώ. Ο κατώτατος μισθός των υπαλλήλων άνω των 25 ετών προσαυξάνεται με ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και συνολικά 30% για έως τρεις τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και πάνω και το κατώτατο ημερομίσθιο των εργατοτεχνιτών άνω των 25 ετών προσαυξάνεται με ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω. Ο κατώτατος μισθός των υπαλλήλων κάτω των 25 ετών προσαυξάνεται με ποσοστό 10% για μία τριετία προϋπηρεσίας και για προϋπηρεσία 3 ετών και άνω και το κατώτατο ημερομίσθιο των εργατοτεχνιτών κάτω των 25 ετών προσαυξάνεται με ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως δύο τριετίες και συνολικά 10% για προϋπηρεσία 6 και άνω ετών. Οι προσαυξήσεις προϋπηρεσίας καταβάλλονται σε εργαζόμενο με προϋπηρεσία σε οποιονδήποτε εργοδότη και με οποιαδήποτε ειδικότητα, για μεν τους εργατοτεχνίτες μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους, για δε τους υπαλλήλους μετά τη συμπλήρωση του 19ου έτους της ηλικίας τους και ισχύουν για την συμπληρωθείσα υπηρεσία την 14.2.2012.

15. Στα δύο θα μπορεί να σπάει η επιχείρηση την ετήσια άδεια (η πρώτη περίοδος δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 5 ημερών) λόγω «ιδιαίτερα σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης» και σε περισσότερα τμήματα, εφόσον το ζητήσει ο εργαζόμενος, χωρίς να υποβάλλεται κανένα στοιχείο στο ΣΕΠΕ. Σε απασχόληση εποχικών, ο εργοδότης μπορεί να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή 12 επί εξαημέρου, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.

http://www.seleo.gr