Εκθέματα του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης

ΘΩΜΑ’Ι’Σ   ΠΑΡΙΑΝΟΥ

Για την ΡΗΡ

Πάρα πολλοί αγώνες της νεώτερης Ιστορίας μας για την απελευθέρωση της Μακεδονίας μας και την οριστική της ενσωμάτωση στον Ελληνικό κορμό έγιναν τον μήνα Οκτώβριο.

Ένα επίτευγμα του πατριωτικού Μακεδονικού χώρου, είναι και το Πολεμικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, τα εκθέματα του οποίου έχουν μια δική τους ιδιαιτερότητα.. Η ψυχή του Μουσείου αυτού είναι ο Σερραίος  κ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ  ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΣ, συνταγματάρχης ε.α. και φαρμακοποιός, Διευθυντής στο Ίδρυμα Μακεδονικού Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και συνεργάτης του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει και εκθέματα της προσωπικής του συλλογής. Είχαμε την τύχη και την ευχαρίστηση στο πρόσφατο παρελθόν, να μας ξεναγήσει ο ίδιος στον χώρο του Μουσείου, με πολλή σαφήνεια και …χιούμορ, πράγμα που τον έκανε ιδιαιτέρως συμπαθή. Συνέδεσε άριστα την επεξήγηση των εκθεμάτων με  την αναφορά τους στα ιστορικά γεγονότα, με τα οποία αυτά συνδέονται και, όντας ο ίδιος στρατιωτικός, ήταν ιδιαίτερα σαφής σε ότι είχε να κάνει με καθαρά στρατιωτικά θέματα. Μάλιστα, έχει ζωγραφίσει και ο ίδιος πολλούς ιστορικούς πίνακες, με απόλυτο σεβασμό στο θέμα και την εποχή του, και έκανε διάφορες κατασκευές ‘με τα χεράκια του’

Σε αυτό το άρθρο μας, θα ασχοληθούμε με τα εκθέματα του Μουσείου, που έχουν σχέση με την Μακεδονία ΜΑΣ και τα ιστορικά γεγονότα, με τα οποία συνδέονται, κατά τον ΟΚΤΩΒΡΙΟ μήνα, όπως μας τα εξήγησε ο κ.Β.Νικόλτσιος.

 

ΠΑΥΛΟΣ  ΜΕΛΑΣ :

«…..Ο Μακεδονικός αγώνας ήταν ένας ακήρυχτος πόλεμος. Δεν έλαβαν μέρος τακτικοί στρατοί, εκτός από τους Τούρκους, οπότε και οι Έλληνες και οι Βούλγαροι βρίσκανε όπλα όπου και όπως μπορούσαν, και με αυτά ερχόντουσαν να πολεμήσουνε….Υπάρχει σε έναν πίνακα η στιγμή της δολοφονίας του Παύλου Μελά [13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1904]  Απεικονίζει το σπίτι, στο οποίο είχε καταλύσει ο Π.Μ., και όταν βγήκε έξω για να εποπτεύσει, επειδή είχε περικυκλωθεί το χωριό ΣΤΑΤΙΣΤΑ (παλιά ονομασία) / ΜΕΛΑΣ (σημερινή ονομασία), μία μόνο σφαίρα τον χτύπησε στην μέση και μετά από λίγο ξεψύχησε. Το σπίτι αυτό ανακαινίσθηκε πρόσφατα και τοποθετήθηκαν σε αυτό επί πλέον πράγματα. Υπάρχει και ένα αντίγραφο [πίνακα] της ελαιογραφίας του Παύλου Μελά. Το πρωτότυπο βρίσκεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Μαζαράκη.

ΤΟΡΠΙΛΙΣΜΟΣ  ΤΟΥ  ‘ΦΕΤΙΧ – ΜΠΟΥΛΕΝΤ΄- 18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1912

 

Ο κ.Β.Νικόλτσιος δημιούργησε ένα προσωπικό DVD με την αναπαράσταση του τορπιλισμού του τουρκικού θωρηκτού ‘Φετίχ Μπουλέντ’, από τον υποπλοίαρχο Νικόλαο Βότση, ανιψιό του Ναυάρχου Κουντουριώτη και κυβερνήτη τότε του  ταπεινού Τορπιλοβόλου νουμ.11.. Ο τορπιλισμός και η βύθιση του τουρκικού θωρηκτού, μέσα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, έκαμψε το ηθικό των Τούρκων και επηρέασε την απόφαση του Ταξίν Πασά να παραδώσει την Θεσσαλονίκη στον επελαύνοντα Ελληνικό Στρατό.Στο Μουσείο υπάρχουν: μία στολή υποπλοιάρχου, όμοια με αυτήν που φορούσε ο Ν.Βότσης, ένα κομμάτι της τορπίλης του και μερικά κειμήλια του Φετχί Μπουλέντ, ανασυρμένα από τον βυθό.

– ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ  ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ – 20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1912

 

«…Εδώ βλέπουμε μια σειρά από πράγματα, που ήταν πεταμένα στα χωράφια του παλιού  βάλτου των Γιαννιτσών.[Βλέπε ΄Τα μυστικά του Βάλτου΄ της Πην.Δέλτα]. Μου τα έφεραν κάποιοι και τα αξιοποίησα με αυτόν τον τρόπο, κάνοντας μία κατασκευή που να μοιάζει με λάσπη και έβαλα τους εδώ τους κάλυκες τους Βουλγαρικούς, εδώ τα Τουρκικά όπλα, τους Ελληνικούς κάλυκες, όλα αυτά εδώ – τα κουτάλια που βρέθηκαν εκεί, τα πέταλα, οτιδήποτε. Επίσης, βλέπουμε μία σειρά από μπαστούνια-ξίφη και ένα μπαστούνι-όπλο [μυστικά όπλα]

ΠΑΡΑΔΟΣΗ  ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ -26/10/1912  

« Εδώ βλέπουμε έναν πίνακα που έχει σαν θέμα την παράδοση της Θεσσαλονίκης, που την υπογράφει ο Τούρκος στρατηγός, ο Χασάν Ταξίν Πασάς και δίπλα του είναι ο γιός του, ο γνωστός ζωγράφος Κενάν Μεσαρέ, ο οποίος και ζωγράφισε τον πίνακα αυτόν.. Στην προθήκη εδώ βλέπουμε πάλι έναν πίνακα του Χασάν Ταξίν Πασά και κάτω βλέπουμε το ξίφος του πασά , το οποίο οι εγγονοί του μου το εμπιστεύθηκαν. Υπάρχουν και τα απομνημονεύματα του πασά, όπου προσπαθεί να εξηγήσει τους λόγους που τον οδήγησαν στην υποχώρηση του Τουρκικού Στρατού, μέχρι την Θεσσαλονίκη. Στην συνέχεια, θα δούμε πολλούς πίνακες του γιού του πασά, Κενάν Μεσαρέ, ο οποίος ήταν παρών στην παράδοση της Θεσσαλονίκης και ήξερε ποιοι ακριβώς ήταν μέσα, πως έγινε η υπογραφή, ποιος καθόταν που και τα αποτύπωσε [στους πίνακές του], και σήμερα έχουμε την δυνατότητα να τα ξέρουμε. ».