Ίχνη αίματος σε αρχαία “μαχαίρια”

Ίχνη αίματος και υπολείμματα από μύες, τένοντες και τρίχες, τα οποία βρέθηκαν πάνω σε λίθινες λεπίδες ηλικίας 2.000 ετών στο Μεξικό, προσφέρουν τις πρώτες σαφείς ενδείξεις για ανθρωποθυσίες στους προκολομβιανούς πολιτισμούς της Αμερικής.
Τα αιματοβαμμένα λίθινα εργαλεία βρέθηκαν στην επαρχία Πουέμπλα του κεντρικού Μεξικού και προέρχονται από τον ελάχιστα γνωστό πολιτισμό των Καντόνα, ο οποίος άκμασε περίπου την ίδια εποχή με την πόλη-κράτος του Τιχουακάν, η οποία βρισκόταν κοντά στη σημερινή Πόλη του Μεξικού. Οι Καντόνα έζησαν όμως πάνω από 1.000 χρόνια πριν τους Αζτέκους, οι οποίοι επίσης πιστεύεται ότι επιδίδονταν σε ανθρωποθυσίες.
Μετά την άφιξη του Χριστόφορου Κολόμβου στα τέλη του 15ου αιώνα, οι Ισπανοί κατακτητές περιέγραψαν τελετές ανθρωποθυσίας σε διάφορους πολιτισμούς της Αμερικής, κάτι που δείχνουν να επιβεβαιώνουν προκολομβιανές απεικονίσεις πρακτικών όπως η αφαίρεση της καρδιάς, ο αποκεφαλισμός, ο διαμελισμός και το γδάρσιμο των θυμάτων. Όπως φαίνεται, στους προκολομβιανούς πολιτισμούς το αίμα ήταν ένα είδος ζωικού υγρού που απαιτείτο για να παραμείνει ο κόσμος σε ισορροπία.
Δεδομένου όμως ότι δεν υπήρχαν σαφείς αρχαιολογικές ενδείξεις για αυτές τις πρακτικές, πολλοί υποψιάζονταν ότι οι Κονκισταδόροι υπερέβαλαν στις αναφορές τους για να κάνουν τους αυτόχθονες να φαίνονται βίαιοι και απολίτιστοι.
Φαίνεται όμως ότι οι αναφορές των κατακτητών ήταν ακριβείς. «Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι αυτά τα εγχειρίδια χρησιμοποιήθηκαν για να κόψουν ανθρώπινη σάρκα» λέει η Λουίσα Μαϊνού του μεξικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Ανθρωπολογίας.
Οι αρχαιολόγοι που ανακάλυψαν τις λεπίδες από οψιδιανό λίθο είχαν παρατηρήσει ότι έφεραν λεκέδες που έμοιαζαν με αποξηραμένο αίμα. Πριν από δύο χρόνια οι λεπίδες εστάλησαν στη Δρ Μαϊνού, η οποία τις μελέτησε με τη συνδρομή του Εθνικού Αυτόνομου Πανεπιστημίου, επίσης στο Μεξικό.
Η εξέταση στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης αποκάλυψε την ύπαρξη ερυθρών αιμοσφαιρίων και υπολειμμάτων από μύες, τένοντες και τρίχες. Σε κάθε περίπτωση το βιολογικό υλικό έμοιαζε ανθρώπινο.
Η μελέτη δεν έχει ακόμα υποβληθεί για δημοσίευση σε επιστημονική επιθεώρηση, ωστόσο ανεξάρτητοι ειδικοί που ενημερώθηκαν για τα ευρήματα τα χαρακτηρίζουν πειστικά: «Πρόκειται για πειστικές ενδείξεις ότι τα μαχαίρια αυτά χρησιμοποιήθηκαν για να κόψουν ανθρώπινη σάρκα» λέει η Σούζαν Γκιλέσπι, ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου της Φλόριντα.
Όπως επισημαίνει η Δρ Μαϊνού, τα ευρήματα δείχνουν να διαψεύδουν τη θεωρία ότι οι τελετές είχαν στόχο να προκαλέσουν συμβολικές μόνο αιμορραγίες που δεν απειλούσαν τη ζωή του θύματος -τα εγχειρίδια είναι προφανές ότι χρησιμοποιούνταν για να ακρωτηριάσουν τα θύματά τους.
Μάλιστα, ορισμένα από τα εγχειρίδια έφεραν περισσότερα ίχνη αίματος, ενώ άλλα είχαν μόνο δέρμα ή μόνο μύες και κολλαγόνο, «γεγονός που υποδεικνύει ότι κάθε εργαλείο κοπής χρησιμοποιούνταν για διαφορετικό σκοπό, ανάλογα με το σχήμα τους».
Τα μακάβρια υπολείμματα είναι πιθανό να παρέμειναν πάνω στα μαχαίρια επειδή τα εργαλεία αυτά τοποθετήθηκαν επίτηδες σε κάποιο ειδικό σημείο χωρίς να καθαριστούν.
Τα ευρήματα δείχνουν εξάλλου να επιβεβαιώνουν προηγούμενες μελέτες, οι οποίες εξέταζαν τα ίχνη από μαχαίρι που εντοπίζονταν σε ανθρώπινα οστά της προκολομβιανής εποχής.