«Οι Ελληνοαμερικανοί – Ιστορία του Απόδημου Ελληνισμού των Η.Π.Α» Μέρος 10o

Που κατοικούν οι περισσότεροι ομογενείς

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα δημογραφικά στοιχεία που να καθορίζουν με ακρίβεια το πού κατοικούν οι περισσότεροι ομογενείς, σε ποιες πόλεις και Πολιτείες έχομε την μεγαλύτερη πυκνότητα του ελληνοαμερικανικού στοιχείου. Για να καταλήξωμε σε ένα κατά το δυνατό πιο βά­σιμο υπολογισμό, καταφύγαμε στην σύγκρισι ώρισμένων αριθμών που, όπως θα δη ο αναγνώστης, αποκαλύπτουν όχι μόνο τον βαθμό πυκνότητος από την μια περιοχή στην άλλη, αλλά και την πολιτική σημασία που έχει το ποσοστό αυτό πυκνότητος.

Τό 1975, όπως θα αφηγηθούμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια στο Έκτο Κεφάλαιο, το αμερικανικό Κογκρέσσο αντιμετώπισε το θέμα της παροχής οπλών προς την Τουρ­κία. Η εισβολή τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο είχε ξεσηκώσει την Ομογένεια που άσκησε έντονη πίεσι επί του Κογκρέσσου για να μην συνεχισθή η στρατιωτική βοήθεια προς την Τουρκία.

Σε μια από τις κρίσιμες ψηφοφορίες, στις 24 Ιουλίου 1975, 233 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων εψήφισαν να μη επαναληφθή η παροχή οπλών στην Τουρκία, έναντι 206. Εκείνο πού έχει ιδιαίτερη σημασία και που δεν φαί­νεται από τον συνολικό αριθμό είναι οτι η πλειοψηφία των βουλευτών από 37 Πολιτείες εψήφισαν υπέρ της Τουρκίας. Μόνο 13 Πολιτειών οι βουλευτές εψήφισαν κατά πλειοψη­φία κατά της βοηθείας. Αυτές ήταν: η Καλιφόρνια (22 έναντι 19), η Κοννέκτικατ (Connecticut)  (6 προς 1), η Φλώριδα (8 προς 7), το Ιλλινόϊ (Illinois) (17 προς 7), η Ινδιάνα (Indiana) (8 προς 3), η Αϊόβα (Iowa) (5 προς 1), η Μαίρυλαντ (8 προς 0), η Μασσαχουσέττη (12 προς 0), το Μίσιγκαν (Michigan) (13 προς 6), η Νέα Ιερσέη (New Jersey) (12 προς 3), η Νέα Υόρκη (New York) (27 προς 12), η Βόρειος Καρολίνα (North Caroline) (6 προς 5), η Νότιος Καρολίνα (South Caroline) (5 προς 1).

Οι 13 αυτές Πολιτείες επειδή έχουν μεγάλο πληθυσμό έχουν αναλογικά και μεγάλο αριθμό βουλευτών η κάθε μιά, ώστε συνολικά να διαθέτουν περισσότερες έδρες από τις υπόλοιπες 37 και έτσι εξηγείται το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.

Αν παραβάλωμε τώρα το ανωτέρω αποτέλεσμα με μια άλλη σειρά αριθμών, θα διαπιστώσωμε μερικούς αναπάντεχους συσχετισμούς, όπως κατέδειξε μια εμπεριστα­τωμένη μελέτη (Εθνικός Κήρυξ, φ. 4^ης και  5^ης Σεπτεμβρίου 1975). Σύμφωνα με τα επίσημα μεταναστευτικά στοιχεία, ήλθαν από την Ελλάδα το 1974 στην Αμερική 10.824 Έλληνες. Δεδομένου οτι ο μεταναστευτικός νόμος του 1965 δίδει προτεραιότητα στα συγγενικά πρόσωπα Αμερικανών πολιτών (1η, 2η, 4η, και 5η Κατηγορία, όπως αναφέραμε-προηγουμένως), είναι φυσικό οι περισσότεροι νέοι μετα­νάστες να πάνε, τουλάχιστον αρχικά, κοντά στους συγγε­νείς τους πού τους εκάλεσαν. Συνεπώς, ο τόπος προορισμού που εδήλωσαν κατά την άφιξί τους στην Αμερική, μας δίδει μια αρκετά βάσιμη εικόνα ως προς τα μεγάλα κέντρα διαμονής του ομογενειακού στοιχείου. Ιδού λοιπόν, τι μας δείχνουν οι επίσημοι αριθμοί.

Από τους 10.824 νεοφερμένους του 1974, οι 3.237 επήγαν για να εγκατασταθούν στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης (στην πραγματικότητα, οι 2.847 επήγαν στην πόλι της Νέας Υόρκης), 1.426 επήγαν στο Ιλλινόι (εκ των οποίων 1.053 στο Σικάγο), 1.014 στην Νέα Ιερσέη, 852 στην Μασσαχουσέττη, 592 στην Καλιφόρνια, 587 στην Πεννσυλβάνια, 324 στο Οχάϊο (Ohio), 294 στην Κοννέκτικατ, 183 στην Φλώριδα, 163 στην Ινδιάνα, 157 στην Βιρτζίνια (Virginia), 149 στην Βόρειο Καρολίνα, 145 στην Μαίρυλαντ, 140 στο Τέξας (Texas) και 110 στην Νότιο Καρολίνα. Δηλαδή 9.373 εδήλωσαν ως τόπο προορισμού τις παραπάνω δεκαπέντε Πολιτείες, ενώ στις υπόλοιπες 35 επήγαν μόνο 1.451, σε σχετικά μικρούς αριθμούς.

Δεν είναι βέβαια απλή σύμπτωσις το ότι όλες οι δεκατρείς Πολιτείες των οποίων οι αντιπρόσωποι στην αμερι­κανική Βουλή εψήφισαν να μην δοθούν όπλα στους Τούρ­κους περιλαμβάνονται στον παραπάνω κατάλογο. Όπως υποδηλούν τα μεταναστευτικά στοιχεία που αναφέραμε στην προηγούμενη παράγραφο, στις Πολιτείες αυτές υπάρ­χουν οι μεγαλύτερες εστίες του ελληνοαμερικανικού στοι­χείου.

Πόσοι είναι οι Ελληνοαμερικανοί

Προβάλλεται συχνά το ερώτημα πόσοι είναι οι ελληνικής καταγωγής Αμερικανοί. Δεν μπορεί βέβαια να δοθή ένας απόλυτα ακριβής αριθμός. Αλλά εάν ανατρέξωμε στα επίσημα στοιχεία που διαθέτει η Μεταναστευτική Υπηρεσία και αν αντιπαραβάλουμε την γενική αύξησι του πληθυσμού, μπορούμε να υπολογίσωμε πόσοι περίπου θα πρέ­πει να είναι συνολικά οι Αμερικανοί ή οι κάτοικοι της Αμερικής που έλκουν την καταγωγή τους από το ελληνικό έθνος. Ιδού οι αριθμοί:

Μέχρι την επιψήφισι του νόμου 2580 τό 1965, είχαν έλθει συνολικά από την ελληνική επικράτεια 514.700 (1820 –1965).

Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα (1820–1965), είχαν έρθει από την “εν Ευρώπη Τουρκία” και από την “εν Ασία Τουρκία” συνολικά 370.638. Δεδομένου οτι τα 80 και πλέον τοις εκατόν ήσαν Έλληνες από περιοχές εκτός του Ελληνικού Βασιλείου – από την Μακεδονία, την Ήπειρο, την Θράκη, τα παράλια της Μικράς Ασίας και τον Πόντο– έχομε ένα αριθμό 296.510 που θα πρέπει να προστεθή στις 514.700. Επί πλέον, μετά την ψήφισι του νόμου 2580, έχομε άλλες 123.000 αφίξεις από την Ελλάδα. Έτσι, ο συνολικός αριθμός των μεταναστών που ήλθαν από τον ελληνικό χώρο συμποσουται σε 937.000 περίπου.

Από τις 460.000 που ήλθαν από το Ελληνικό Βασίλειο πριν από το 1920, οι περισσότεροι βέβαια δεν ζουν πια. Αλλά ζουν τά παιδιά και τα εγγόνια τους. Κι’ αν αφαιρέσωμε εκείνους που έμειναν άγαμοι, καθώς και τα μέλη της δεύτερης και τρίτης γενεάς που παντρεύτηκαν έξω από το ελληνικό στοιχείο, πάλι έχομε γύρω στις 900.000 με 1.000.000 που προέρχονται από τους προ του 1920 πρωτο­πόρους –με βάσι το ποσοστό αυξήσεως του γενικού πληθυσμού των Η.Π.Α. μεταξύ 1920 και 1970 (105.710.620 το 1920 και 203.000.000  το 1970).

Επί πλέον, από τις 254.000 περίπου Έλληνες την καταγωγή που ήλθαν κατά την ίδια περίοδο από τα οθωμανικά εδάφη των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας, έχομε ένα αριθμό γύρω στις 600.000 και πλέον στην δεύ­τερη, τρίτη και ήδη τέταρτη γενεά.

Μετά τό 1920, έχομε συνολικό αριθμό από την Ελλάδα μέχρι τό 1966, 116.784. Μαζί με την δεύτερη γενεά, έχομε 220.000 με 250.000.  Αν προσθέσωμε και τις 123.000 που ήλ­θαν μετά το 1966, καταλήγομε σε ένα γενικό σύνολο που κυμαίνεται γύρω στο 1.900.000 και 2.200.000.

Ωστόσο, για να καταλήξωμε σε αριθμούς πού ανταποκρίνονται περισσότερο στην πραγματικότητα, πρέπει να ληφθούν υπ’ όψι και τά έξης δεδομένα: α]  οτι πολλοί από τους παλαιότερους κυρίως ομογενείς έμεναν για πολλά χρόνια εργένηδες για να δημιουργήσουν προίκα για τις αδελφές τους στην Ελλάδα, για να ξεπληρώσουν οικογενειακά χρέη, κ.λ.π., κλπ., β] πολλοί από τους μετανάστες ξαναγύριζαν στην Ελλάδα μόλις πραγματοποιούσαν τους αντικειμενικούς σκοπούς της μεταναστεύσεως τους και δη­μιουργούσαν οικογένειες εδώ, ή επέστρεφαν στην Ελλάδα με τις οικογένειες τους. γ] οι σκληρές συνθήκες εργασίας και οι κακές συνθήκες υγιεινής που συναντούσαν οι παλαι­ότεροι μετανάστες, ήταν φυσικό να είχαν σαν αποτέλεσμα μεγαλύτερη θνησιμότητα σε σύγκρισι με τον μέσο όρο θνησιμότητος του συνόλου του πληθυσμού της χώρας, και δ], ο ρυθμός των γεννήσεων μεταξύ των ελλήνων μεταναστών δεν ήταν ο ίδιος με άλλες μειονότητες, όπως οι Ιρλανδοί και Ιταλοί, που για θρησκευτικούς λόγους δεν ασκούσαν έλεγχο επί των γεννήσεων.

Γιά τους παραπάνω ειδικούς λόγους, νομίζομε οτι επι­βάλλεται να αφαιρέσωμε ποσοστό τουλάχιστον 12% από τους συνολικούς αριθμούς που καταλήξαμε. Μετά την αφαίρεσι του ποσοστού αυτού, ο αριθμός των ομογενών της Αμερικής πρέπει να κυμαίνεται σήμερα μεταξύ 1.672,000 και 1.936.000.

Έτσι, βάσει του ρεαλιστικού αυτού υπολογισμού, καταλήγομε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν σήμερα στις Η.Π.Α. γύρω στις 260 – 290 χιλιάδες οικογένειες ελληνικής καταγωγής.

Το πρόβλημα αυτών που μένουν “παράνομα”

Από τότε που η μεταναστευτική νομοθεσία της Αμερικής επεχείρησε να εγείρη φραγμούς στην νόμιμη είσοδο νέων μεταναστών, το πρόβλημα των “λαθραίων” ήταν και παραμένει ενοχλητικός πονοκέφαλος για τις μεταναστευτικές αρχές.

Κατά τους υπολογισμούς της Μεταναστευτικής Υπηρεσίας, πάνω από έξι εκατομμύρια “λαθραίοι” υπήρχαν στην Αμερική κατά τό 1976. Η τεραστία βέβαια πλειονότης αποτελείται από Μεξικανούς και Λατινοαμερικάνους γενικά, που περνούν κρυφά στο αμερικανικό έδαφος για να εργασθούν εποχιακά, ιδίως στις μεγάλες αγροτικές επιχειρήσεις της Καλιφόρνιας. Οι εργάτες αυτοί πληρώ­νονται γλίσχρα και έτσι αποτελούν μια ανεξάντλητη σχε­δόν  πηγή   φτηνών  εργατικών   χεριών.   Γι’ αυτό  και  όσες προσπάθειες έγιναν για να νομοθετηθούν μέτρα εναντίον εργοδοτών που χρησιμοποιούν “λαθραίους,” δεν επέρασαν τελικά από το Κογκρέσσο.

Οι εξ Ελλάδος “λαθραίοι” δεν έχουν βέβαια σχεδόν τίποτε το κοινό με την προηγούμενη κατηγορία. Οι περισσότεροι έρχονται με αντικειμενικό σκοπό να μείνουν και να εγκατασταθούν μόνιμα. Οι περισσότεροι από όσους κατάφεραν τελικά να ξεφύγουν την απόχη της Μεταναστευτικής Υπηρεσίας και να μείνουν –συνήθως με την μέ­θοδο του γάμου με αμερικανίδα υπήκοο–  προώδευσαν και σήμερα είναι επιτυχημένοι επιχειρηματίες, τεχνίτες, επιστήμονες.

Ούτε και οι μεταναστευτικές αρχές ξέρουν πόσοι ακριβώς εξ Ελλάδος “λαθραίοι”  υπάρχουν την στιγμή αυτή στην Αμερική. Μόνο έμμεσα μπορεί να συμπεράνη κανείς ότι, μεταξύ των εξ Ευρώπης “λαθραίων,” οι Έλληνες κατά πάσαν πιθανότητα κατέχουν τα πρωτεία. Τό 1974 απηλάθησαν από την Αμερική 1.414 Έλληνες, εν συγκρίσει προς 579 Ιταλούς ή 363 από την Ισπανία. Αλλά από τους 1.414 μόνον 68 απηλάθησαν λόγω του ότι είχαν “εισέλθει χωρίς κανονικό έλεγχο ή με πλαστά έγγραφα.” Οι υπόλοιποι έλαβαν εντολή να φύγουν επειδή είχαν παραβή τους κανονισμούς που αναφέρονται στους μη μετανάστες. Οι περισσότεροι  είχαν  έλθει ως  επισκέπτες  ή  ως  φοιτητές.

Θα πρέπει να τονισθή στο σημείο αυτό, ότι και αν ακόμη δεχθούμε ότι στην ανακάλυψι εξ Ελλάδος “λαθραίων” η Μεταναστευτική Υπηρεσία έχει την ίδια περί­που επιτυχία –δηλαδή λιγώτερο άπό 50 τοις εκατόν– τότε καταλήγομε στο συμπέρασμα ότι οι εξ Ελλάδος “λαθραίοι” δεν υπερβαίνουν τους 150 με 200 τον χρόνο.

Περισσότεροι, αναμφιβόλως, είναι εκείνοι που έρχονται στην Αμερική ως επισκέπτες ή σπουδαστές και κατόπιν προσπαθούν με διάφορα μέσα να παρατείνουν την παραμονή τους και τελικώς να μετατρέψουν την παραμονή τους σε μόνιμη. Έτσι, για το 1974 τα στοιχεία της Μεταναστευτι­κής Υπηρεσίας μας πληροφορούν ότι 1383 άτομα ελληνικής καταγωγής μετέτρεψαν την προσωρινή τους διαμονή σε μόνιμη, παίρνοντας δηλαδή την περίφημη “πράσινη κάρτα.” Από τους 1383, οι 983 είχαν έλθει ως προσωρινοί επι­σκέπτες και οι 212 για σπουδές. Είναι ενδιαφέρον ότι 11 απ’ αυτούς είχαν έλθει τό 1966, δηλαδή πριν από οκτώ χρόνια. Δεκαπέντε είχαν έλθει το 1967, 35 το 1967, 71 το 1969, 94 το1970, 175 το1971, 479  το 1972  και 456 το 1973.

ΑΥΡΙΟ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

με πάθος στην υπηρεσία του Ελληνισμού